Prognozy rynku budowlanego na 2025 rok
Eksperci wskazują, że 2025 rok będzie kluczowy dla przyszłości branży po okresie trudnych wyzwań, jakimi były rosnące koszty materiałów, inflacja, zmieniające się przepisy prawne oraz niepewność makroekonomiczna.
Inwestycje w infrastrukturę drogową i transport
Fundusze europejskie to ciągle główne koło ratunkowe dla sektora budowlanego, aczkolwiek nie można zapominać o zagrożeniach wynikających z krótkiego czasu, jaki pozostał na realizację inwestycji.
GDDKiA planuje w 2025 roku ogłosić przetargi na budowę co najmniej 330 km dróg. Wartość tych inwestycji ma wynieść ok. 13,5 mld złotych. Obecnie realizowane są lub rozpoczynają się inwestycje wynikające z podpisanych wcześniej umów na budowę ponad 456 km dróg, o łącznej wartości prawie 19 mld zł. 3 miliardy złotych przeznaczone będzie w 2025 roku na utrzymanie i modernizację istniejących dróg.
PKP PLK planuje w 2025 roku ogłosić przetargi o wartości ponad 15 mld zł. Mają dotyczyć 1300 km torów.
Rozpocznie się największa inwestycja kolejowa PKP PLK - modernizacja odcinka Białystok-Ełk. Szacowany kosztorys tego 100-kilometrowego odcinka to 6 mld zł.
W najbliższych latach duże inwestycje kolejowe finansowane będą w ramach Krajowego Programu Kolejowego. Mowa tu m.in. o:
- modernizacji ciągu E 65 na odcinku Będzin - Katowice - Zebrzydowice (wraz z węzłem katowickim) o wartości 7,29 mld zł,
- pracach na linii kolejowej nr 202 na odcinku Gdynia Chylonia - Słupsk o wartości 5,42 mld zł,
- modernizacji linii kolejowej nr 201 Maksymilianowo - Kościerzyna - Gdynia o wartości 9,25 mld zł, budowa linii kolejowej Podłęże - Tymbark/Mszana Dolna oraz modernizacji linii kolejowej nr 104 Chabówka - Nowy Sącz o wartości 14 mld zł,
- modernizacji linii kolejowej E 75 (Rail Baltica) na odcinku Białystok - Ełk wartości 5,86 mld zł,
- modernizacji stacji Warszawa Wschodnia o wartości 3,3 mld zł.
Potencjał budownictwa modułowego
Ze względu na ograniczony czas na realizację inwestycji z Krajowego Planu Odbudowy, beneficjentami tej sytuacji mogą być firmy wykorzystujące technologię prefabrykacji. Budownictwo modułowe to szybka technologia, skracająca czas inwestycji nawet o połowę. Na plac budowy trafiają gotowe elementy, powstające w fabrykach prefabrykacji przez cały rok, bez ograniczeń pogodowych, wstrzymujących prace na tradycyjnych placach budowy.
Duży potencjał dla budownictwa modułowego wskazuje się w odniesieniu do budowy żłobków, przedszkoli, szkół, akademików, obiektów socjalnych i komunalnych, obiektów służby zdrowia, domów spokojnej starości. Technologia ta może się też sprawdzić w sektorze mieszkaniowym i wojskowym, szczególnie w kontekście rekordowych wydatków na obronność zaplanowanych w budżecie na 2025 rok (187 mld zł).
Ceny materiałów budowlanych
Eksperci szacują, że ceny materiałów nadal będą rosły, aczkolwiek tempo tego wzrostu ma być umiarkowane w porównaniu z minionymi latami.
Na poziom cen materiałów budowlanych wpływ ma szereg zmiennych. Należą do nich globalne trendy, sytuacja geopolityczna, sytuacja gospodarcza w kraju, dostępność surowców czy regulacje ekologiczne.
Kryzysy energetyczne czy konflikty geopolityczne automatycznie wpływają na funkcjonowanie łańcuchów dostaw a tym samym dostępność i ceny surowców, co przekłada się na koszty materiałów budowlanych.
Wraz ze wzrostem PKB (prognozowanym na poziomie 3-4% w 2025 roku) zwiększa się liczba inwestycji budowlanych, a to z kolei może pociągać za sobą wzrost cent materiałów.
Normy dotyczące zrównoważonego rozwoju wiążą się z koniecznością wprowadzania przez producentów kosztownych ekologicznych technologii produkcji. Także obowiązkowe opłaty związane z emisją CO2 zwiększają koszty funkcjonowania przedsiębiorstw, które są przerzucane na ceny materiałów budowlanych.
Trendy w budownictwie
Dominującym trendem, a często wymogiem narzucanym przez nowe przepisy unijne, jest zainteresowanie technologiami ekologicznymi i zrównoważonym budownictwem. Zauważa się wzrost popularności nowoczesnych materiałów budowlanych, które są zarówno ekologiczne, jak i efektywne energetycznie. Używanie technologii zielonej energii, takich jak panele fotowoltaiczne i turbiny wiatrowe, staje się standardem w nowoczesnych realizacjach. Rozwiązania te wpisują się w postulaty zrównoważonego budownictwa.
Coraz większe znaczenie ma prefabrykacja. To technologia skracająca czas realizacji inwestycji, wymagająca mniej pracowników na placu budowy, gwarantująca optymalizację kosztów i spełnienie wymagań ekologicznych.
Innowacje i nowoczesne podejścia do procesów produkcyjnych i zarządzania projektami budowlanymi stają się kluczowe dla rozwoju sektora. Takie technologie jak BIM (Building Information Modeling) powoli są standardem w planowaniu i realizacji inwestycji. Technologia ta pozwala na współpracę zespołów projektowych we współdzielonym środowisku chmurowym. W przestrzeni tej przechowywane są wszystkie dane skojarzone z projektem i dostęp do nich możliwy jest dla każdego członka zespołu w czasie rzeczywistym.
Na placach budowy pojawiają się automatyczne łaziki, roboty inspekcyjne, drony, mechaniczne ramiona automatyzujące powtarzalne zadania. To nowoczesne technologie z obszaru automatyki i robotyki, których zadaniem jest poprawa wydajności i produktywności w budownictwie. Zastosowanie tych urządzeń znacznie redukuje czas realizacji projektów, optymalizuje procesy budowlane.
Zastosowanie systemów IoT (Internet Rzeczy) pozwoli na bieżące monitorowanie stanu sprzętu i warunków pracy, które zbierają informacje z czujników rozmieszczonych na maszynach i w obiektach budowlanych.
Efektywność działania na placu budowy zwiększy automatyzacja, gwarantująca optymalizację procesów operacyjnych, dostosowanie harmonogramów pracy i alokację zasobów do aktualnych potrzeb projektu.
Fot. Freepik