Płyty poliwęglanowe

Jak powstaje poliwęglan?

Poliwęglan to tworzywo sztuczne z grupy polimerów, które powstaje w procesie chemicznym zwanym polimeryzacją. To trochę jak budowanie bardzo długiego łańcucha z małych „klocków” – monomerów.

Dzięki swojej budowie poliwęglan jest bardzo odporny na uderzenia (dużo mocniejszy niż szkło czy plexi), ma dobrą przepuszczalność światła (nawet do 90%) i jest termoplastyczny – można go wielokrotnie formować po podgrzaniu.

Zastosowanie poliwęglanu w budownictwie

Poliwęglan ma bardzo szerokie zastosowanie, bo łączy w sobie lekkość, dużą wytrzymałość mechaniczną i przezroczystość. Używa się go zarówno w budownictwie, jak i w elektronice, medycynie czy transporcie.

W budownictwie główne zastosowania poliwęglanu to:

• zadaszenia tarasów, wiat, ogrodów zimowych, szklarni,
• świetliki dachowe,
• osłony akustyczne przy drogach,
• przeszklenia odporne na uderzenia (np. w halach sportowych, dworcach).

Wszędzie tam, gdzie potrzeba przejrzystości jak w szkle, ale z dużo większą odpornością na uderzenia – tam stosuje się poliwęglan.

Rodzaje płyt poliwęglanowych

Poliwęglan lity

To przezroczyste płyty z tworzywa sztucznego, które wyglądają jak szkło, ale są wielokrotnie od niego mocniejsze i lżejsze. Nie mają komór (jak poliwęglan komorowy), tylko są jednolitą, masywną płytą.

Właściwości poliwęglanu litego

• przezroczystość: do 90% – prawie jak szkło, można go barwić (np. mleczny, dymiony, brązowy)
• wytrzymałość: nawet 200× większa odporność na uderzenia niż szkło – praktycznie nietłukący się
• odporność na warunki atmosferyczne: deszcz, śnieg, grad, wiatr – bardzo wysoka, zwłaszcza jeśli ma warstwę UV
• temperatura pracy: wytrzymuje od –40°C do +120°C
• giętkość: można go wyginać na zimno w łukach, ale też termoformować
• łatwość obróbki: można ciąć piłą, wiercić, frezować, kleić
• trwałość: dobrej jakości płyty mają gwarancję nawet 10–15 lat.

Z poliwęglanu litego wykonuje się świetliki dachowe, przeszklenia w halach, osłony balkonów, wiaty.

Poliwęglan lity wykazuje najwyższą odporność na uderzenia spośród tworzyw przezroczystych, jest bezpieczny - nie rozpryskuje się w ostre kawałki jak szkło. To materiał lekki, o bardzo dobrej przezroczystości i estetyce, dający się formować w różne kształty. Charakteryzuje się dużą żywotnością.

Jest droższy niż poliwęglan komorowy czy szkło, nie wykazuje tak dobrych właściwości termoizolacyjnych jak poliwęglan komorowy, może się zarysować łatwiej niż szkło (stosuje się powłoki antyzarysowaniowe i chroniące przed żółknięciem).

Poliwęglan lity wybiera się tam, gdzie liczy się bezpieczeństwo i odporność na uderzenia.

Poliwęglan komorowy (kanalikowy)

To płyty z tworzywa sztucznego, które składają się z kilku warstw połączonych cienkimi ściankami. W środku powstają puste komory (kanały) – przypominają plaster miodu albo tuneliki biegnące przez całą płytę.

Dzięki takiej budowie płyta jest lekka, ma lepszą izolację termiczną niż szkło czy poliwęglan lity, jest odporna na uderzenia i warunki atmosferyczne.

Właściwości poliwęglanu komorowego:

• grubość: najczęściej od 4 do 16 mm (są też grubsze – nawet 25 mm)
• przepuszczalność światła: 40–80% w zależności od grubości i koloru
• izolacyjność cieplna: bardzo dobra (lepsza niż w szkle)
• odporność mechaniczna: wysoka, ale mniejsza niż w poliwęglanie litym
• odporność na warunki atmosferyczne: wytrzymuje mróz, grad, wiatr, promieniowanie UV (jeśli ma warstwę zabezpieczającą)
• łatwość montażu: lekkie, można ciąć zwykłą piłą i wyginać (ale tylko wzdłuż kanałów).

Poliwęglan komorowy wykorzystywany w ogrodnictwie (szklarnie, tunel foliowy zastąpiony płytą), do zadaszenia tarasów, wiat, wykonania świetlików dachowych, ścianek działowych i przesłon akustycznych, wiat przystankowych, pawilonów handlowych.

Wśród jego zalet wskazać należy dużo większą lekkość w porównaniu ze szkłem, dobrą izolacyjność, niski koszt, łatwy montaż oraz dostępność w wielu kolorach.

Jest jednocześnie mniej odporny na uderzenia niż poliwęglan lity. Przy złym montażu może zbierać się w komorach wilgoć i kurz, z czasem może lekko matowieć (zwłaszcza bez dobrej warstwy UV).

Poliwęglan komorowy to świetny materiał tam, gdzie potrzebna jest lekkość, izolacja i dobra przepuszczalność światła – czyli do ogrodów zimowych, szklarni czy zadaszeń. Wybiera się go, gdy priorytetem jest izolacja cieplna i niższa cena.

Porównanie poliwęglanu, szkła i plexi

Wytrzymałość mechaniczna

• Poliwęglan – ekstremalnie odporny na uderzenia (nawet 200× mocniejszy od szkła, nie tłucze się łatwo).
• Szkło – kruche, łatwo się tłucze, choć szkło hartowane jest mocniejsze.
• Plexi (PMMA) – ok. 10× mocniejsze od szkła, ale bardziej kruche niż poliwęglan.

Przepuszczalność światła

• Poliwęglan – do 90% (trochę mniej niż szkło, może z czasem lekko matowieć).
• Szkło – do 92%, bardzo dobre właściwości optyczne.
• Plexi – do 92%, bardzo „czyste” i przejrzyste, nie żółknie tak szybko jak poliwęglan.

Odporność na warunki atmosferyczne

• Poliwęglan – bardzo odporny na grad, wiatr, mróz; wymaga jednak warstwy UV, bo inaczej żółknie.
• Szkło – praktycznie niezniszczalne przez słońce i UV, ale może pękać od gradu.
• Plexi – odporne na UV, nie żółknie, ale jest bardziej podatne na zarysowania i pęknięcia mechaniczne.

Możliwość obróbki

• Poliwęglan – można giąć na zimno, wiercić, ciąć, łatwy w montażu.
• Szkło – trudne w obróbce, wymaga specjalistycznych narzędzi, ciężkie.
• Plexi – łatwe do cięcia, wiercenia i termoformowania, ale kruche przy nacisku.

Waga

• Poliwęglan – ok. 2× lżejszy od szkła.
• Szkło – ciężkie.
• Plexi – podobna lekkość jak poliwęglan.

Cena

• Poliwęglan – najdroższy z trzech, ale najbardziej uniwersalny.
• Szkło – najtańsze (zwykłe), hartowane droższe.
• Plexi – zwykle tańsze niż poliwęglan, ale droższe niż szkło.

Jaki materiał wybrać?

Poliwęglan jest najodporniejszy na uderzenia i bezpieczny, dlatego sprawdza się w zadaszeniach czy osłonach. Szkło daje najlepszą przejrzystość i elegancki wygląd, ale jest kruche i ciężkie. Plexi natomiast jest lekkie, łatwe w obróbce i tańsze od poliwęglanu, choć mniej wytrzymałe.

Najodpowiedniejszy będzie:

• poliwęglan – gdy liczy się wytrzymałość i bezpieczeństwo (wiaty, tarasy, szklarnie, osłony)
• szkło – gdy liczy się estetyka i trwałość optyczna (okna, elewacje, wnętrza)
• plexi – gdy ważna jest lekkość, przejrzystość i łatwa obróbka (reklama, dekoracje, tablice).

Fot. tuplex.pl