Oznakowanie wykopów

Celem zabezpieczeń wykopów jest uniemożliwienie pracownikom oraz osobom postronnym osunięcie się do dołu.

Jeśli głębokość wykopu przekracza 1m, konieczne jest skonstruowanie specjalnego wejścia, które umożliwi bezpieczne dostanie się do wykopu i jego opuszczenie.

Zasady BHP wymuszają rozplanowania dróg komunikacyjnych na placu budowy. Ich rozmieszczenie zależeć będzie od właściwości nośnych gruntu, a wykopy muszą znajdować się w odpowiedniej odległości od dróg, by uniemożliwić osuwanie ziemi.

Aby uniknąć zalania terenu montuje się systemy odprowadzania wód opadowych.

Wykopy zabezpiecza się odpowiednimi konstrukcjami inżynierskimi, jak ścianki szczelinowe, ścianki szczelne, palisady, obudowy berlińskie.

Metody znakowania wykopu

Zabezpieczenie wykopu może obejmować użycie barier fizycznych, takich jak ogrodzenia, balustrady, zapory, taśmy, pachołki a także sygnalizacje ostrzegawcze i tablice informacyjne, służące ochronie przed upadkiem z wysokości do dołu.

Balustrady ochronne

W miejscach dostępnych dla osób postronnych po zmroku i w nocy wokół wykopów należy stosować balustrady ochronne zaopatrzone w światło koloru czerwonego.

Poręcze takich balustrad powinny znajdować się na wysokości 110 cm nad terenem i w odległości nie mniejszej niż 100 cm od krawędzi wykopu. Jeśli uzasadniają to względy bezpieczeństwa, niezależnie od ustawienia balustrad, wykop należy szczelnie przykryć – w sposób uniemożliwiający wpadnięcie do dołu.

Zgodnie z zapisami rozporządzenia, jeśli wykop jest przykryty, zamiast balustrad, można stosować oznakowanie z lin lub z taśm z tworzyw sztucznych, umieszczając je wzdłuż wykopu na wysokości 110 cm i w odległości 100 cm od jego krawędzi.

Zapory

Zabezpieczeniu głębokich wykopów w pasie drogowym służą zapory oznaczane symbolem U-20. Lica zapór powinny być wykonane z folii odblaskowej.

Stosuje się zapory:

• U-20a (pojedyncze) – do wygradzania prac prowadzonych wzdłuż jezdni
• U-20b (pojedyncze szerokie) – do wygrodzeń poprzecznych
• U-20c (podwójne) – do zabezpieczania robót prowadzonych na chodnikach, ciągach pieszych, pieszo-rowerowych i ścieżkach rowerowych
• U-20d (potrójne) – do zabezpieczania miejsc robót prowadzonych w miejscach zwiększonego natężenia ruchu dzieci, np. w okolicach przedszkoli, szkół podstawowych itp.

Taśmy odgradzające

W niektórych sytuacjach możliwe jest użycie taśm odgradzających. Roboty znajdujące się poza jezdnią, prowadzone w pasie drogowym, w miejscach nieprzeznaczonych do ruchu lub postoju pojazdów, których głębokość nie przekracza 50 cm, mogą być zabezpieczane taśmą.

Wygrodzenie taśmą powinno znajdować się w odległości nie mniejszej niż 100 cm od miejsca niebezpiecznego. Taśmy rozwiesza się na wysokości od 90 do 120 cm, mierząc od poziomu terenu do dolnej krawędzi taśmy.

Pachołki

Pachołki stosuje się do awaryjnego i doraźnego oznakowania. Muszą być one stabilne, odpowiednio dociążone (piaskiem lub wodą), aby uniknąć niekontrolowanego przemieszczania.

Niekiedy dodatkowo mocuje się na pachołkach światła ostrzegawcze lub stosuje taśmy odgradzające.

Kładki dla pieszych

Jeśli zachodzi konieczność usytuowania ciągu komunikacyjnego dla pieszych nad wykopem, stosuje się kładki U-28. Ich długość wynosi, zależnie od potrzeb, 150, 200 lub 250 cm.

Znaki budowlane

Oznakowanie terenu budowy odpowiednimi znakami jest niezbędne, jeśli nie ma możliwości ogrodzenia terenu prowadzenia robót. Zawierają krótkie informacje tekstowe, jasno określające rodzaj zagrożenia, np. „uwaga! głębokie wykopy”, „uwaga! objazd”, „przejście drugą stroną”, „roboty ziemne”, „przejście zabronione”.

Konsekwencje niewłaściwego zabezpieczenia wykopu

Właściwe zabezpieczenie wykopów regulują przepisy prawa. Uchylenie się od tego obowiązku skutkuje konsekwencjami. Nieprzestrzeganie przepisów jest podstawą do nałożenia grzywny, której wysokość może wynieść do 30 tys. zł. W skrajnych przypadkach może dojść do czasowego zamknięcia placu budowy.