Nowoczesne technologie zapewniające bezpieczeństwo na budowie

W tym artykule skupiamy się na nowoczesnych metodach i technologiach, służących zwiększeniu bezpieczeństwa pracowników budowlanych, minimalizacji ryzyka na placu budowy.

Technologia BIM

BIM czyli Building Information Modeling to technologia umożliwiająca projektowanie i zarządzanie budowlą w modelu trójwymiarowym, pozwalająca skutecznie integrować dane i informacje z wielu branż. Gwarantuje to precyzyjne rozplanowanie całego projektu, a także sprawną komunikację pomiędzy wszystkimi osobami zaangażowanymi w proces. Racjonalnie ułożony harmonogram prac eliminuje pośpiech, będący źródłem wypadków, ale też pozwala prognozować i modelować ewentualne zagrożenia i ryzyka.

Systemy wizyjne

Nowoczesne systemy monitoringu, obejmujące kamery wysokiej rozdzielczości i zaawansowane czujniki, zyskują coraz większą popularność na placach budowy. Umożliwiają one stałą obserwację sytuacji, szybką identyfikację potencjalnych zagrożeń oraz natychmiastową reakcję w czasie rzeczywistym.

Inteligentna wieża monitorująca to wielofunkcyjne urządzenie, którego zadaniem może być zarówno monitorowanie, odstraszanie, alarmowanie, zapis wideo, wykorzystanie funkcji głośnika. Wieża monitorująca dostępna jest w wariancie autonomicznym, zasilana panelami słonecznymi lub w tradycyjny sposób zasilana prądem 230 V.

Takie rozwiązanie pozwala na szybkie rozmieszczenie punktów wizyjnych, precyzyjne wykrywanie i dokumentację incydentów. Kamery zapewniają wysoką jakość obrazu, dzięki czemu można obserwować teren budowy w każdych warunkach oświetleniowych i pogodowych w czasie rzeczywistym.

Wieże monitorujące służą także ochronie budowy przed kradzieżą. Dzięki systemowi czujników ruchu natychmiast wykrywana jest obecność intruzów, w niektórych modelach rejestrator obrazu automatycznie kierowany jest w określoną stronę.

Monitorowanie pracy konstrukcji ma za zadanie wykrycie wszelkich odchyleń konstrukcji za pomocą specjalnych czujników, tzw. inklinometrów. Zaawansowane urządzenia pomiarowe odgrywają kluczową rolę w zapewnianiu kompleksowej kontroli oraz podnoszeniu poziomu bezpieczeństwa na placu budowy. Monitorują zmiany nie tylko w odchyleniu ścian, ale również belek, stropów, przęseł i słupów, umożliwiając natychmiastową reakcję na pojawiające się oznaki niestabilności konstrukcji.

Pozwala to na szybką identyfikację problemów, podjęcie środków zaradczych i minimalizowanie potencjalnych zagrożeń.

Innym narzędziem monitorującym są czujniki przyspieszenia, mierzące drgania przenoszone przez podłoże na konstrukcję. Sprawdzają się przy wykonywaniu takich prac, jak palowanie, wiercenie, wyburzanie, również podczas przejazdów ciężkiego sprzętu. Kontrola drgań pozwala powstrzymać osiągnięcie przez nie wartości krytycznych, które mogłyby spowodować poważne uszkodzenia sąsiednich budynków, prowadząc do utraty przez nie stateczności, zapadanie się infrastruktury drogowej lub kolejowej.

Drgania wpływają na komfort pracy osób znajdujących się w otoczeniu budowli, zatem ich kontrola pozwala dostosować harmonogram robót i zminimalizować ryzyko wystąpienia uszkodzeń.

Tensometry to z kolei czujnik odkształceń, monitorujące obciążenia na budowie. Ich wskazania dają precyzyjny pomiar sił i naprężeń, którym poddawane są te elementy w czasie rzeczywistym, pozwalając na reakcję w sytuacji przekroczenia wartości granicznych. Pozwalają dzięki temu minimalizować ryzyko uszkodzenia czy awarii. Sprawdzają się szczególnie przy realizacji mostów, wieżowców, tuneli oraz prac remontowych, w których kontrola nad obciążeniem istniejących konstrukcji jest niezwykle istotna.

Systemy kamer, czujników i radarów montowane na sprzęcie budowlanym pozwalają obserwować przestrzeń wokół maszyny w zakresie 360 stopni, wykrywając tym samym tzw. martwe strefy oraz przeszkody, które nie dostrzeżone przez operatora bywają przyczyną wielu wypadków, problemów z manewrowaniem czy nawet przewróceniem maszyny.

Niezależnie od nowoczesnych technologii nie wolno zapominać o regularnym serwisowaniu sprzętu, jego konserwacji oraz przeszkoleniu operatorów konkretnych maszyn.

Roboty zamiast ludzi

Na placach budowy coraz częściej pojawiają się nowoczesne rozwiązania technologiczne, takie jak automatyczne łaziki, roboty inspekcyjne, drony czy mechaniczne ramiona usprawniające wykonywanie wybranych zadań. Roboty programowane do realizacji powtarzalnych prac zajmują się m.in. malowaniem, murowaniem i tynkowaniem. Przenoszą również ciężkie ładunki i działają w warunkach zbyt niebezpiecznych dla ludzi.

Ich celem jest zwiększenie wydajności i efektywności działań w branży budowlanej - pozwalają znacząco skrócić czas realizacji inwestycji oraz zoptymalizować procesy budowlane.

Dzięki systemom IoT (Internet Rzeczy) możliwe jest bieżące monitorowanie stanu technicznego maszyn oraz warunków pracy. Czujniki rozmieszczone na sprzęcie i w obrębie obiektów budowlanych zbierają dane, które wspierają podejmowanie szybkich decyzji.

Roboty znajdują zastosowanie przy wykonywaniu przykładowo takich prac jak inspekcje strukturalne budynków i mostów, eliminując tym samym konieczność ryzykownych wspinaczek przez pracowników. Automaty mogą przeprowadzać niebezpieczne prace wyburzeniowe, minimalizując ryzyko dla ludzi.

Skuteczne szkolenia z zakresu bhp

Obecnie szkolenia z zakresu bezpieczeństwa na budowie to nie tylko wytyczne dotyczące niezbędnych środków ochrony, odpowiedniej odzieży, zabezpieczenia oczu, słuchu, użycia sprzętu chroniącego przed upadkiem, instrukcje dotyczące poruszania się po placu budowy.

Nowoczesne technologie, jak choćby VR, pozwalają zrealizować bardziej realistyczne i efektywne szkolenia. Pracownicy mogą przećwiczyć reakcje na niebezpieczne sytuacje w kontrolowanym środowisku, bez ryzyka potencjalnych urazów. Uczestnictwo w „rzeczywistym”, interaktywnym scenariuszu ułatwia lepsze zapamiętywanie procedur bezpieczeństwa. Technologia ta umożliwia ponadto symulacje różnych zagrożeń, dzięki czemu pracownicy są lepiej przygotowani do skutecznego zareagowania w razie faktycznego zaistnienia sytuacji.

Fot. Freepik