Okna w domu – klasy, parametry, przepisy

Funkcje okien

Okna to jedyne źródło naturalnego światła w domu, ich zadaniem jest doświetlenie wnętrz. Stanowią jednocześnie przegrodę termiczną od świata zewnętrznego. Nie mogą powodować znacznych strat ciepła. Stanowiąc istotny element ścian, powinny chronić dom.

Aby spełnić wszystkie te funkcje, okna muszą posiadać określone parametry, spełniać normy, które zapisane są w przepisach prawa budowlanego.

Wyroby budowlane, a są nimi również okna, muszą spełniać wymagania, które określa Ustawa o wyrobach budowlanych z 16 kwietnia 2004 r., tekst jednolity z dnia 15 czerwca 2021 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 1213) oraz Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 17 listopada 2016 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz.U. z 2016 r. poz. 1966).

Jakie okna wybrać?

Wybierając okna uwzględnia się wiele istotnych czynników. O tym, jakie okna będą najbardziej odpowiednie przesądza choćby lokalizacja budynku – jego narażenie np. na silne opady deszczu czy wiatr. Znaczenie ma też położenie domu w obszarze podwyższonego ryzyka włamania – wtedy warto postawić na okna antywłamaniowe. O wyborze okien decyduje również przeznaczenie budynku – w domach jednorodzinnych większe znaczenie będzie miała wysoka izolacja termiczna.

Decydując się na wybór okna warto przeanalizować szereg i parametrów.

Energooszczędność

Ten parametr charakteryzuje współczynnik przenikania ciepła. Normy w tym zakresie w ostatnich latach uległy zmianie.

Maksymalna norma współczynnika przenikania ciepła dla okien (pionowych, drzwi balkonowych oraz powierzchni przezroczystych nieotwieranych) wynosi 0,9 W/(m2*K). Dla okien połaciowych nie może ona przekroczyć 1,1 W/(m2*K). Wskaźniki te odnoszą się do okien w pomieszczeniach ogrzewanych do temperatury co najmniej 16 stopni, czyli tych, w których mieszkamy.

Okna pasywne mają współczynnik przenikania ciepła na poziomie 0,8 W/(m2*K).

W pomieszczeniach ogrzewanych do niższej temperatury niż 16 stopni współczynnik dla wszystkich rodzajów okien wynosi nie więcej niż 1,4 W/(m2*K).

Klasy profili okiennych

Okna dzieli się na różne klasy w zależności od grubości ścianek profili. Najczęściej spotykane klasy to:

klasa A – profile klasy A charakteryzują się grubszymi ściankami, co zapewnia większą stabilność, wytrzymałość oraz lepszą izolację termiczną. Są to najbardziej pożądane okna, szczególnie w budynkach mieszkalnych, gdzie ważne są zarówno estetyka, jak i funkcjonalność.

klasa B – profile o nieco cieńszych ściankach, które wciąż oferują dobrą jakość, ale mogą mieć nieco gorsze parametry izolacyjne i mechaniczne w porównaniu do klasy A.

klasa C – profile o najcieńszych ściankach, najczęściej stosowane w budynkach mniej wymagających pod względem izolacji termicznej.

Wodoszczelność

Biorąc pod uwagę wodoszczelność, poszczególne klasy odnoszą się do zdolności okna do ochrony przed wnikaniem wody deszczowej. Wyższa liczba oznacza lepszą ochronę przed wilgocią.

Klasa 1A sprawdzi się w miejscach, gdzie deszcz pada bardzo rzadko, okno jest mało odporne na wodę.

Klasa 9A to najwyższa klasa wodoszczelności - gwarantuje ochronę przed wodą nawet w ekstremalnych warunkach pogodowych, takich jak ulewy czy burze.

Izolacyjność akustyczna

Izolacyjność akustyczna oznacza zdolność okna do tłumienia dźwięków z otoczenia. Przesądzają o niej rodzaj szyby, okucia, jakość montażu, ale też liczba nawiewników. Izolacyjność akustyczną określa wskaźnik Rw (C, Ctr), gdzie

Rw – ważony wskaźnik izolacyjności akustycznej właściwej,

Ctr – wskaźnik odnoszący się do dźwięków o niskiej i średniej częstotliwości (np. ruch drogowy na autostradzie, ruch kolejowy o dużej prędkości),

C – wskaźnik dla dźwięków o średniej i wysokiej częstotliwości (np. ruch drogowy w mieście, muzyka klubowa, samoloty odrzutowe).

Izolacyjność akustyczną podaje się ją w decybelach.

Producenci określają parametry izolacyjności akustycznej okien za pomocą wartości tabelarycznych lub badań laboratoryjnych. Dobrej jakości okna z izolacją akustyczną powinny mieć współczynnik Rw na poziomie co najmniej 30 dB.

Przepuszczalność światła

Przepuszczalność światła określa współczynnik LT. Informuje on, ile światła przechodzi przez okno. Jeśli okno ma współczynnik LT równy 70%, oznacza to, że 70% światła, które pada na powierzchnię okna, przechodzi przez nie i wpada do wnętrza pomieszczenia, a 30% jest odbijane lub pochłaniane przez okno.

Zaleca się wybierać okna o wysokim współczynniku przepuszczalności światła.

Odporność na włamanie

Odporność na włamanie oznacza różny poziom zabezpieczeń przed sforsowaniem okna ręcznymi narzędziami.

Klasy antywłamaniowe są oznaczane symbolami RC (Resistance Class), od RC1 do RC6, gdzie:

RC1 to okna posiadające podstawową ochronę przed próbą siłowego otwarcia, ale nie są zalecane do miejsc szczególnie narażonych na włamanie.

RC2 – najpopularniejsza klasa okien antywłamaniowych - zapewnia solidną ochronę przed próbą sforsowania okna.

RC3-RC6 – to wyższe klasy antywłamaniowe, zalecane do budynków o szczególnie wysokim ryzyku włamania, takich jak obiekty komercyjne czy magazyny.

Okna o wyższej klasie bezpieczeństwa posiadają dodatkowo zaczepy antywłamaniowe, klamki z kluczykiem, wklejane listwy przyszybowe, zabezpieczenia antywyważeniowe, czy szyby klejone P4).

Rozmiary okien

W zależności od rodzaju pomieszczenia okna mają zapewniać dopływ odpowiedniej ilości światła słonecznego. Przyjmuje się, że w przestrzeniach, gdzie spędzamy ponad 4 godzinny dziennie, wielkość okna w świetle ościeżnicy powinna zajmować 1/8 powierzchni podłogi. W pomieszczeniach rzadziej uczęszczanych ten wskaźnik jest obniżony do 1/12. Zatem w pokoju biurowym o powierzchni 16 m2 okno powinno mieć wielkość przynajmniej 2 m2.

Panująca obecnie moda na duże przeszklenia sprzyja spełnianiu tego wymogu.

***

Wybierając okna do nowych budowanych domów czy przeprowadzając remont stolarki okiennej pod uwagę bierzemy oczywiście estetykę, rozmiar otworów okiennych. Jednak w dobie wymogów wdrażania proekologicznych rozwiązań niezwykle istotne będą takie parametry, jak energooszczędność, współczynnik przenikania ciepła, czy izolacyjność akustyczna.

Okna mają zapewnić komfort termiczny, akustyczny, bezpieczeństwo oraz odpowiednio doświetlić pomieszczenia, w których przebywamy.

Zastanawiasz się nad wyborem okien. Poznaj ofertę firm Awilux, Vetrex, Ferrum, OknoPlus, Dako, Sokółka Okna i Drzwi, Eurocolor, Veka, Rehau.

Fot. Freepik