Segregacja odpadów budowlanych

1 stycznia 2025 r. weszła w życie ustawa zmieniająca przepisy o odpadach, która, zgodnie z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z 30 maja 2018 roku, nakłada na wytwórców odpadów budowlanych i rozbiórkowych obowiązek ich segregacji i zapewnienia dalszego ich zagospodarowania. Obowiązek spoczywa zarówno na firmach wytwarzających odpady budowlano-remontowe jak i na tych, które odbierają je od osób prywatnych przeprowadzających remont.

Celem segregacji jest:

• zmniejszenie negatywnego wpływu odpadów na środowisko,
• odzysk i recykling surowców (np. metali, drewna, betonu, tworzyw),
• uniknięcie kar administracyjnych za niewłaściwe gospodarowanie odpadami.

Co zalicza się do odpadów budowlanych?

Odpady budowlane to wszystkie materiały powstałe podczas budowy, remontu lub rozbiórki obiektów, prac instalacyjnych, modernizacji lub wykończenia wnętrz.

Do odpadów budowlanych zalicza się:

• gruz betonowy, ceglany, ceramiczny,
• drewno, szkło, metal, tworzywa sztuczne,
• odpady opakowaniowe (folie, worki, kartony),
• wełna mineralna, styropian,
• resztki zapraw, farb, klejów i tynków,
• gleba i ziemia z wykopów.

Odpady powstałe podczas budowy, remontów czy rozbiórek muszą być dzielone na co najmniej sześć podstawowych frakcji: drewno, metale, szkło, tworzywa sztuczne, gips, odpady mineralne, w tym beton, cegły, płytki i materiały ceramiczne oraz kamienie.

Co zrobić z odpadami budowlanymi?

Gruz i materiały mineralne typu tynk, cegła ceramika, beton można przekazać do recyklingu.

Drewno – deski, palety, belki – można ponownie wykorzystać lub przekazać do recyklingu.

Metale (pręty, druty, profile, puszki) należy oddać do skupu metalu lub przekazać do recyklingu.

Tworzywa sztuczne jak rury pcv, opakowania, folie trzeba segregować według rodzaju i przekazać firmie recyklingowej.

Szkło (okna, szyby) trzeba osobno magazynować i oddać do recyklingu.

Ziemię i kamienie uzyskane z wykopów można zagospodarować lub oddać do przetworzenia.

Niebezpieczne odpady jak farby, rozpuszczalniki, opakowania po chemii należy przekazać do specjalnej utylizacji.

Przedsiębiorca lub osoba fizyczna wytwarzająca odpady budowlane i rozbiórkowe może przekazać je innemu uprawnionemu podmiotowi, który przejmie obowiązek wysegregowania ich na minimum sześć powyżej wymienionych frakcji poza miejscem wytworzenia i zajmie się ich dalszym zagospodarowaniem.

Warto jednak oddzielić tańsze w recyklingu odpady (np. gruz) od odpadów zmieszanych, których utylizacja jest znacznie droższa. Segregacja na miejscu budowy może znacząco obniżyć koszty gospodarki odpadami.

Samodzielne dostarczenie opadów własnym transportem do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów wiąże się z ich uprzednią ich segregacją.

Gdzie gromadzić odpady na budowie?

Odpady należy składować w wydzielonych, oznakowanych pojemnikach lub kontenerach. Miejsce ich gromadzenia powinno być utwardzone i zabezpieczone przed zanieczyszczeniem gruntu.

Zabronione jest mieszanie odpadów niebezpiecznych z innymi frakcjami. Dla większych budów wymaga się prowadzenia ewidencji odpadów (BDO) – czyli rejestru w Bazie Danych o Odpadach.

Co zrobić z odpadami po zakończeniu budowy?

Powierzenie wywozu gruzu oraz utylizacji odpadów firmie zewnętrznej to bez wątpienia jeden z najskuteczniejszych sposobów na uporządkowanie posesji. Tylko licencjonowane przedsiębiorstwa są uprawnione do przyjmowania i przetwarzania takich odpadów.

Jeśli zdecydujesz się na wytwarzanie odpadów zmieszanych, pamiętaj, że mimo swojej nazwy nie mogą one obejmować wszystkich typów odpadów. Do tej grupy należy zaliczać jedynie wybrane frakcje, zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami prawidłowego postępowania z odpadami.

Wygodnym sposobem pozbycia się odpadów budowlanych jest wynajęcie kontenera lub big bagów od firmy zajmującej się odbiorem. Ich rozmiar należy dostosować do skali inwestycji

Kary za brak segregacji odpadów budowlanych

Najczęstsze naruszenia podlegające karom finansowym i administracyjnym to:

• brak selektywnej zbiórki odpadów na placu budowy
• mieszanie odpadów niebezpiecznych z innymi odpadami
• składowanie odpadów w miejscu do tego nieprzeznaczonym (np. w terenie, na działce)
• brak Karty Przekazania Odpadów (KPO) lub ewidencji w systemie BDO (dotyczy podmiotów gospodarczych)
• nielegalne przekazanie lub porzucenie odpadów
• nieprawidłowe gospodarowanie odpadami przez firmę budowlaną.

Za niezapewnienie wysegregowania odpadów budowlanych i rozbiórkowych, wbrew obowiązującym przepisom, wytwórcy odpadów i następnemu ich posiadaczowi grozi kara pieniężna w wysokości od 1 tys. do 1 mln zł.

Ponadto inne konsekwencje, jakie może ponieść inwestor lub wykonawca, to:

• konieczność uprzątnięcia i rekultywacji terenu na własny koszt
• odmowa odbioru robót budowlanych przez nadzór budowlany
• utrata wiarygodności i kontraktów w przetargach publicznych.

Fot. lekaro.pl