Beton wyrobem budowlanym
Producenci betonu zobowiązani są obecnie:
- poddać się obowiązkowej certyfikacji zakładowej kontroli
- wydać krajową deklarację właściwości użytkowych
- oznakować produkt znakiem budowlanym.
Certyfikacja betonu
Uzyskanie Krajowego Certyfikatu Zgodności Zakładowej Kontroli Produkcji możliwe jest po przeprowadzeniu kontroli przez Akredytowaną Jednostkę Certyfikującą. Do jej zadań należy:
- wstępna inspekcja zakładu produkcyjnego i zakładowej kontroli produkcji
- wydanie krajowego certyfikatu zgodności zakładowej kontroli produkcji
- kontynuacja nadzoru, ocena i ewaluacja zakładowej kontroli produkcji – częstotliwość zgodna ze specyfikacją
- nadzór nad certyfikatem
Krajowa Deklaracja Właściwości Użytkowych
Dokument ten wystawiany jest dla każdego wprowadzanego do obrotu wyrobu budowlanego. Odrębnym wyrobem jest każda receptura betonu towarowego, a tym samym wymaga odrębnej deklaracji.
Krajowa Deklaracja Właściwości Użytkowych (KDWU) zawiera m.in. listę obligatoryjnych, zasadniczych charakterystyki dla betonu towarowego, takich jak:
- klasy ekspozycji
- konsystencję
- wytrzymałość na ściskanie
- maksymalną zawartość chlorków
- maksymalny wymiar kruszywa
- klasę gęstości lub założoną wartość (dla betonu lekkiego lub ciężkiego)
- reakcję na ogień
Deklaracji podlegają także charakterystyki wyrobu budowlanego w zależności od jego zamierzonego zastosowania:
- zawartość powietrza
- zawartość włókien
- wytrzymałość na zginanie
- wytrzymałość na rozciąganie przy rozłupywaniu
- odporność na penetrację wody
- trwałość (stopień mrozoodporności)
- trwałość (kategoria odporności na cykliczne zamrażanie-rozmrażanie w obecności soli od- ladzających)
- klasa lepkości
- klasa przepływalności
- klasa odporności na segregację
Powyższe charakterystyki stanowią wszystkie pozycje określone w normach PN-EN 206 oraz PN-B-06265.
Oznakowanie betonu
Oznaczenie certyfikowanego wyrobu znakiem budowlanym B zawiera dodatkowo takie informacje:
- dwie ostatnie cyfry roku, w którym znak budowlany został po raz pierwszy umieszczony na wyrobie budowlanym
- nazwę i adres siedziby producenta lub znak identyfikacyjny pozwalający jednoznacznie określić nazwę i adres siedziby producenta
- nazwę i oznaczenie typu wyrobu budowlanego
- numer referencyjny Polskiej Normy lub numer i rok wydania krajowej oceny technicznej, zgodnie z którą zostały zadeklarowane właściwości użytkowe
- numer krajowej deklaracji właściwości użytkowych
- poziom lub klasę zadeklarowanych właściwości użytkowych
- nazwę jednostki certyfikującej, jeżeli taka jednostka uczestniczyła w ocenie i weryfikacji stałości właściwości użytkowych wyrobu budowlanego
- adres strony internetowej producenta, jeżeli krajowa deklaracja właściwości użytkowych będzie na niej umieszczana
Oznakowanie betonu oraz KDWU muszą być udostępnione odbiorcy. W przypadku deklaracji wystarczy umieścić jej treść na stronie internetowej producenta. Natomiast oznakowanie zawsze towarzyszy dostawie. Ze względu na specyfikę wyrobu, jakim jest beton towarowy, umieszcza się je najczęściej na dokumencie dostawy (wz).
Kontrola betonu jako wyrobu budowlanego
Certyfikacja i oznaczanie wyrobów znakiem budowlanym jest gwarancją deklarowanej, pożądanej jakości produktu. Aby zapobiec ewentualnym nadużyciom, wyroby podlegają sukcesywnej kontroli przez uprawnione jednostki, przede wszystkim przez wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego.
Kontrola obejmuje sprawdzenie deklarowanych właściwości użytkowych. Trudność przeprowadzonej analizy wynika ze specyfiki produktu – niezwiązana mieszanka nie posiada właściwości, jakie osiągnie po upłynięciu określonego czasu w wymaganych warunkach. Pobrana próbka musi być przechowywana w środowisku gwarantującym zmianę jej jakości lub cech charakterystycznych.
Wszystkie powyższe procedury nie ograniczają prawa odbiorcy do dokonania własnej kontroli dostawy.