Cement niskoemisyjny

Tradycyjna produkcja cementu jest jednym z głównych źródeł emisji CO₂ w sektorze budowlanym, dlatego wprowadzenie bardziej ekologicznych rozwiązań stało się priorytetem dla branży.

Wytwarzanie cementów niskoemisyjnych to wielotorowe działanie, obejmujące:

• zastosowanie zastępczych surowców,
• nowoczesne technologie i instalacje do przechwytywania i magazynowania wytworzonego w trakcie produkcji cementu CO2
• stosowanie paliw alternatywnych w procesie produkcji cementu.

Nowoczesne cementy niskoemisyjne

Cementy niskoemisyjne to nowoczesne mieszanki cementowe, które charakteryzują się znacznie mniejszym śladem węglowym w porównaniu do tradycyjnych cementów portlandzkich. Osiąga się to poprzez stosowanie surowców zastępczych, takich jak popioły lotne, żużel wielkopiecowy, pucolana czy odpady przemysłowe.

Cementy niskoemisyjne na rynku

Vertua® firmy Cemex to gama ekologicznych cementów, wyselekcjonowane produkty charakteryzujące się unikalną kompozycją surowcową, zawierającą najwyższej jakości składniki pozwalające na obniżenie śladu węglowego w gotowym produkcie.

Cementy opatrzone tą etykietą są gwarancją redukcji emisji CO2 z procesu ich wytwarzania w zakresie od 20 do 70 procent w porównaniu z globalną średnią wielkością emisji CO2 dla cementów portlandzkich typu CEM I (wg danych Global Cement and Concrete Association). Charakteryzują się ponadto unikalnymi właściwościami, niejednokrotnie przewyższającymi właściwości cementów portlandzkich z grupy CEM I

Cementy Vertua® spełniają kryteria dla wyrobów budowlanych stosowanych w sektorze zielonego i zrównoważonego budownictwa. Ich zastosowanie jest premiowane w procesie wielokryterialnej certyfikacji inwestycji (LEED i BREEAM).

W gamie niskoemisyjnych cementów znajduje się pięć produktów - cementy w luzie: Vertua Plus® CEM II/A-V 52,5 R - NA, Vertua Ultra® CEM III/A 42,5 N - LH/HSR/NA oraz Vertua® Plus CEM II/A-LL 42,5 R - NA oraz cementy workowane: Vertua Plus® CEM II/A-LL 42,5 R – NA oraz Vertua Ultra® CEM II/B-M (S-V) 42,5 R.

ECOPlanet to rodzina cementów grupy Holcim, produkowanych przy udziale materiałów z recyklingu i wykorzystujących surowce zdekarbonizowane z innych gałęzi przemysłu. Obejmuje wyroby o zmniejszonej emisji CO2 o co najmniej 40% (w porównaniu z reprezentatywnym cementem portlandzkim CEM I 42,5), co potwierdza badanie przeprowadzone przez Instytut Techniki Budowlanej (ITB).

W gamie cementów z grupy ECOPlanet znajdują się: ECOPlanet CEM IV/B(V) 42,5 N-LH/NA (cement pucolanowy klasy 42,5 o normalnej wytrzymałości wczesnej (N) spełniający wymagania norm PN-EN 197-1 i PN-B-19707), ECOPlanet CEM V/A (S-V) 42,5 N-LH/HSR/NA (cement wieloskładnikowy klasy 42,5 o normalnej wytrzymałości wczesnej (N) spełniający wymagania norm PN-EN 197-1 i PN-B-19707), ECOPlanet CEM II/C-M(V-LL) 32,5 R (cement portlandzki wieloskładnikowy o klasie wytrzymałości 32,5 i wysokiej wytrzymałości wczesnej (R) spełniający wymagania normy PN-EN 197-5).

Rozwiązania w kierunku zrównoważonego rozwoju

„Nikt dotychczas nie wymyślił lepszego materiału budowlanego niż cement. Globalnie produkujemy ponad 4 mld ton cementu. Polska jest pod tym względem na trzecim miejscu w Europie. Ograniczanie emisji to także zobowiązanie, gdyż jesteśmy poważnym graczem na tle Europy. Mamy w Polsce najnowocześniejsze instalacje. Obecnie dochodzimy do najtrudniejszego wyzwania w ograniczaniu emisji CO2, czasu jest coraz mniej, gdyż w 2034 r. skończą się bezpłatne uprawnienia do emisji CO2 – mówił podczas zorganizowanej 14 listopada 2024 r. w Kielcach konferncji DalECOwroczni Mariusz Adamek, Prezes Zarządu Cement Ożarów.

„Jako sektor szukamy rozwiązań, inwestycje w technologie CCSU to zapewne nieunikniony kierunek. Nie jest to tanie. W skali Polski to koszt ok. 4 mld złotych. Dlatego tam, gdzie można musimy redukować emisję CO2. Cementownie są ogniwem ograniczania emisji w całym budownictwie. Mapa 5C, ograniczania emisji CO2, to zobowiązanie dla wszystkich uczestników procesu budowlanego. Celem jest zerowa emisja w 2050 roku” – mówił Zbigniew Pilch (Dyrektor Ds. Marketingu i Public Affairs Stowarzyszenia Producentów Cementu) i przedstawił ścieżki redukcji emisji CO2 z produkcji klinkieru.

„Tylko wprowadzenie technologii CCS/U, czyli wychwytywania, transportowania i magazynowania lub wykorzystania CO2 pozwoli na funkcjonowanie branży po 2034 roku i osiągnięcie neutralności klimatycznej w 2050 roku” – uważa Xavier Guesnu, członek zarządu Stowarzyszenia Producentów Cementu.

Technologie CCS/U wdrażane są w dwóch zakładach – Cementowni Górażdże i Cementowni Kujawy.

Obniżenie emisji CO2 przy produkcji cementu

Stosowanie paliw alternatywnych jako nośników energii w procesie wypalania klinkieru to kolejna z dróg prowadzących do osiągnięcia zamierzonych celów klimatycznych.

„Paliwa alternatywne stanowią już blisko 80% energii niezbędnej do wypalenia klinkieru. Ten udział paliw w ostatnich latach dynamicznie rośnie i dzisiaj polski przemysł cementowy jest liderem w Europie, wyprzedzając Austrię i Niemcy” – informuje Andrzej Reclik, członek zarządu SPC.

Zalety cementów niskoemisyjnych

Wykorzystanie cementów niskoemisyjnych przynosi liczne korzyści, zarówno dla środowiska, jak i inwestorów. Do najważniejszych zalet należą:

• redukcja emisji CO₂ - nawet o 30-50% w porównaniu do tradycyjnych cementów.
• ograniczenie zużycia surowców naturalnych - dzięki stosowaniu materiałów odpadowych.
• trwałość i wytrzymałość - zachowanie wysokiej jakości i parametrów technicznych.
• niższe koszty eksploatacyjne - dzięki większej trwałości konstrukcji.
• wsparcie zrównoważonego budownictwa - zgodność z normami i certyfikatami ekologicznymi.

Bariery wprowadzania cementów niskoemisyjnych

Choć cementy niskoemisyjne oferują liczne korzyści, ich wdrożenie wiąże się także z wyzwaniami. Należą do nich:

• koszty produkcji - technologie redukujące emisje są nadal stosunkowo drogie
• dostosowanie procesów technologicznych - modernizacja zakładów produkcyjnych
• akceptacja rynkowa - edukacja inwestorów i wykonawców na temat korzyści stosowania niskoemisyjnych cementów.

Fot. Freepik