Napędy i sterowniki do okien

Napędy i sterowniki do okien to elementy automatyki okiennej, w ramach której stosuje się również m.in. czujniki pogodowe (nasłonecznienia, wiatru, deszczu), programatory czasowe, piloty, aplikacje mobilne oraz integrację z systemami smart home. Dzięki temu możliwe jest np. automatyczne zamykanie okien w przypadku deszczu, opuszczanie rolet w czasie największego nasłonecznienia lub wietrzenie pomieszczeń o określonych godzinach.

Systemy te znajdują zastosowanie zarówno w domach jednorodzinnych, jak i w biurach, budynkach użyteczności publicznej czy obiektach przemysłowych. Automatyka okienna nie tylko zwiększa wygodę, ale może także pozytywnie wpłynąć na efektywność energetyczną budynku oraz zdrowie użytkowników poprzez lepszą kontrolę jakości powietrza i temperatury.

Sterowniki do okien

Sterowniki do okien to kluczowe elementy systemów automatyki okiennej, które umożliwiają otwieranie, zamykanie oraz regulację uchyłu okien – ręcznie, zdalnie lub całkowicie automatycznie. Są one coraz częściej stosowane zarówno w nowoczesnych domach jednorodzinnych, jak i w budynkach biurowych, przemysłowych oraz obiektach użyteczności publicznej.

Rodzaje sterowników okiennych

Na rynku dostępne są różne typy sterowników okiennych. Będą to:

• Sterowniki elektryczne – napędzają mechanizm otwierania/zamykania okna za pomocą silnika, często współpracując z czujnikami pogody, zegarem lub systemem inteligentnego domu.
• Sterowniki radiowe – działają na sygnał radiowy, np. z pilota lub aplikacji mobilnej, co umożliwia bezprzewodowe sterowanie oknami.
• Sterowniki przewodowe – połączone z centralą kablami, umożliwiają integrację z innymi elementami instalacji elektrycznej budynku.
• Sterowniki z czujnikami – automatycznie reagują na warunki atmosferyczne, takie jak deszcz, wiatr czy temperatura, zamykając lub otwierając okna w odpowiedzi na sygnał z czujników.

Funkcje sterowników okiennych

Główne funkcje sterowników:

• otwieranie/uchylanie/zamykanie okien (również trudno dostępnych),
• integracja z systemami BMS (Building Management System),
• współpraca z systemami przeciwpożarowymi i wentylacyjnymi (np. grawitacyjne odprowadzanie dymu),
• programowanie harmonogramów wietrzenia,
• automatyczna reakcja na pogodę.

Dobrze dobrany sterownik do okna nie tylko zwiększa komfort użytkowania, ale też poprawia bezpieczeństwo i efektywność energetyczną budynku.

Korzyści automatycznego sterowania oknem

Zautomatyzowana stolarka okienna to przede wszystkim:

Większe bezpieczeństwo

• Automatyczne zamykanie okien w razie deszczu, wiatru lub po opuszczeniu domu.
• Integracja z systemem alarmowym — okna zamykają się automatycznie podczas uzbrojenia systemu.
• Trudniejsze do sforsowania przez włamywaczy (blokady elektroniczne).

Komfort i oszczędność energii

• Automatyczne otwieranie i zamykanie w zależności od temperatury i jakości powietrza.
• Możliwość wentylacji nocnej bez ryzyka zostawienia okna otwartego na cały dzień.
• Optymalne zarządzanie ciepłem i chłodem — niższe rachunki za ogrzewanie i klimatyzację.

Sterowanie zdalne i integracja z systemem Smart Home

• Kontrola okien z poziomu smartfona lub tabletu.
• Programowanie harmonogramów otwierania i zamykania.
• Współpraca z czujnikami (deszczu, wiatru, CO₂, światła).

Lepsza jakość powietrza

• Automatyczna wentylacja pomieszczeń, gdy jakość powietrza spada.
• Usuwanie nadmiaru wilgoci — ograniczenie ryzyka powstawania pleśni i grzybów.

Ułatwienie dla osób starszych i z niepełnosprawnościami

• Brak potrzeby ręcznego otwierania trudno dostępnych okien (np. dachowych).
• Obsługa za pomocą przycisku, pilota lub głosu.

Nowoczesny design i prestiż

• Elegancki wygląd i możliwość pełnej integracji z inteligentnym domem.
• Podniesienie wartości nieruchomości.

Napędy i siłowniki do okien

Napęd do okna to urządzenie mechaniczne (zwykle elektryczne), które umożliwia automatyczne otwieranie i zamykanie okien, bez potrzeby użycia siły fizycznej. Jest to kluczowy element automatycznej stolarki okiennej.

Nieco inne systemy stosowane są zależnie od typu okien – pionowych, połaciowych, tarasowych.

Okna pionowe

W przypadku okien pionowych najpopularniejsze są napędy łańcuchowe, umieszczane w podłużnej, prostokątnej obudowie, która łączy się z ramą okienną. Napęd do okna po włączeniu ciągnie lub popycha skrzydło skokowo.

W ofercie dostępne są również napędy ryglujące, montowane w miejscu tradycyjnej klamki. To niewielkie, kompaktowe urządzenia, których zadaniem jest jedynie odryglowanie okna lub ustawienie skrzydła w pozycji mikrorozszczelnienia. Dobór takiego napędu musi być dostosowany do konkretnego typu okuć okiennych, co należy uwzględnić przy planowaniu instalacji.

Napędy te są przystosowane do obsługi skrzydeł o wysokości do 3,5 metra, szerokości do 2,4 metra i wadze nieprzekraczającej 200 kg.
Dzięki zastosowaniu siłowników, okna można wygodnie sterować za pomocą przełączników ściennych, pilotów lub aplikacji mobilnej. Niektóre modele wyposażone są również w zintegrowany panel sterowania w obudowie, który sprawdza się jednak tylko wtedy, gdy użytkownik ma do niego łatwy dostęp.

Okna połaciowe

Napędy do okien połaciowych są albo wbudowane na etapie konstruowania okna. Można też dokupić urządzenie do sterowania skrzydłem, najlepiej u producenta okna. Składa się ono z centralki sterującej, siłownika łańcuchowego poruszającego skrzydłem i urządzenia do obsługi. Siłownik taki działa identycznie jak ten do okien pionowych.

W większych i cięższych oknach połaciowych stosuje się napędy zębatkowe.

Okna tarasowe

Jedynie okna tarasowe unoszono-przesuwne można wyposażyć w napęd.

W tego typu oknach elektryczne silniki odpowiadające za ruch skrzydła montowane są wzdłuż górnej belki. Pozostałe mechanizmy ukryte są wewnątrz konstrukcji, dzięki czemu cały system pozostaje praktycznie niewidoczny i nie wpływa na estetykę okna.
Do prawidłowego działania potrzebne są dwa silniki: jeden do podnoszenia skrzydła, drugi do jego przesuwania.

Silniki do napędu przesuwnego skrzydła zasilane są z sieci, jednak dostępne są także modele wyposażone w akumulatory litowo-jonowe, które umożliwiają otwieranie i zamykanie nawet w przypadku awarii instalacji elektrycznej lub przerwy w dostawie prądu.

Nowoczesne napędy potrafią poruszać skrzydłami o wadze sięgającej nawet 400, a niekiedy 440 kg. Wyposażone są w dotykowy system wykrywający przeszkody na drodze ruchu skrzydła, dzięki czemu podczas zamykania nie dochodzi do przytrzaśnięcia. W przypadku wykrycia oporu napęd cofa się o 10 cm. Dodatkowo stosowane są inne zabezpieczenia, takie jak kurtyny laserowe czy czujniki ruchu.

Napędy do okien tarasowych z reguły są montowane fabrycznie, gdy klient uwzględni je w zamówieniu. Można jednak zamówić napęd do już zamontowanych drzwi - pod warunkiem, że jest to model kompatybilny z napędem.

Fot. Freepik