Farmy wiatrowe
Farmy wiatrowe w liczbach
Wiatraki – według danych Polskiego Towarzystwa Przesyłu i Rozdziału Energii wyprodukowały w 2021 roku 54% energii wygenerowanej przez odnawialne źródła energii. Stanowiło to 1/10 zapotrzebowania na prąd w Polsce.
Na początku 2022 roku ich produkcja energii była w stanie pokryć zapotrzebowanie na prąd w 30-35%, a to oznacza, że w niektórych momentach roku, przeliczając wytworzoną ilość energii na liczbę gospodarstw domowych, we wszystkich domach korzystano z zielonej energii.
Na koniec grudnia 2022 roku moc zainstalowanych farm wiatrowych wynosiła 8255,9 MW i wzrosła w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku o 16%.
Rekord generacji wiatrowej został osiągnięty 6 kwietnia 2022 r., gdy o północy farmy wiatrowe pracowały z pełną mocą i wyprodukowały 7185 MWh energii elektrycznej.
Największe elektrownie wiatrowe w Polsce
Najbardziej wydajne, wytwarzające największą ilość energii farmy wiatrowe zlokalizowane są na lądzie, przede wszystkim na północy Polski (ze względu na stałą obecność wiatru), w województwie pomorskim i zachodniopomorskim.
Do największych z nich należą:
- Farma wiatrowa Potęgowo, o mocy 291 MW, obejmująca 81 wiatraków
- Farma wiatrowa Margolin o mocy 120 MW, 60 wiatraków o wysokości 145 m
- Farma wiatrowa Banie o mocy 106 MW, obejmuje 53 wiatraki o wysokości 180 m
- Farma wiatrowa Marszewo o mocy 103 MW, 50 wiatraków o wysokości od 60 do 100 m
- Farma wiatrowa Lotnisko o mocy 94,5 MW, 30 wiatraków o wysokości do 90 m
Morska farma wiatrowa
Baltic Power to inwestycja powstająca na Morzu Bałtyckim, na wysokości Łeby i Choczewa. Przewidzianych jest zainstalowanie 76 turbin, rozmieszczonych na obszarze 130 km2, każda o mocy 15 MW. Łączna moc farmy ma osiągnąć 1,2 GW.
Zaletą morskich farm wiatrowych jest większa ich wydajność ze względu silniejsze wiatry, nie napotykające przeszkód w postaci wzgórz, drzew, zabudowań. Ponadto na korzyść takiej inwestycji na Bałtyku przemawia fakt, że średnia głębokość morza wynosi 55 m.
Budowa farmy wiatrowej
Decyzję o budowie farmy poprzedzają pomiary wietrzności, trwające 1-2 lata. Pozwalają ocenić przydatność danego terenu do pozyskiwania energii z wiatru. W kolejnym etapie odbywa się postępowanie, mające na celu analizę czynników przestrzennych i środowiskowych w obszarze planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz przepisów prawa dotyczących ochrony środowiska.
Forma własności terenu pod tego typu inwestycje opiera się najczęściej na wieloletniej dzierżawie.
Na etapie zawierania umowy z firmami projektowymi konieczne jest wystąpienie do koncernów energetycznych o warunki przyłączenia. To warunek uzyskania pozwolenia na budowę farmy wiatrowej.
Projekty wykonawcze inwestycji zawierają szczegóły dotyczące infrastruktury elektroenergetycznej, drogowej, fundamentów wież wraz z pozostałymi niezbędnymi uzgodnieniami.
Transport głównych elementów elektrowni wiatrowych stanowią niemałe przedsięwzięcie logistyczne. Przewożone są z zastosowaniem specjalistycznych naczep. Trasa przejazdu wymaga często odpowiedniego dostosowania, poszerzenia. Wybrane komponenty transportowane są na naczepach pozwalających na odpowiednie pochylenie przewożonych ładunków.
Elektrownie wiatrowe a ekologia
Jak wspomniano, farmy wiatrowe to najbardziej efektywne ogniwo pośród odnawialnych źródeł energii. Ich działanie, oprócz niewątpliwych korzyści, może jednak również negatywnie oddziaływać na środowisko. Szczególnie podkreśla się ich wpływ na ptaki. Farmy stanowią barierę zmuszając migrujące ptactwo do nadkładania drogi. Mogą także stanowić powód opuszczania siedlisk przez ptaki czy utraty kryjówek i miejsc żerowania nietoperzy. Okazuje się, że śmiertelne kolizje ptaków i nietoperzy z pracującymi turbinami stanowią widoczny aspekt negatywnych oddziaływań farm wiatrowych na środowisko.
Aktualnie nie ma naukowo potwierdzonych badań, które wskazują na szkodliwość elektrowni wiatrowych dla zdrowia człowieka.
Przyszłość energetyki wiatrowej
Według raportu „Krajowy łańcuch dostaw w lądowej energetyce wiatrowej” przygotowanego przez Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej i Instytut Jagielloński, nowe farmy wiatrowe mają do 2030 roku zagwarantować przyrost PKB na poziomie 70-130 mld zł. Dzięki nim ma powstać od 50 do 97 tysięcy miejsc pracy.
Ważnym krokiem w kierunku rozwoju energetyki wiatrowej będzie nowelizacja tzw. „ustawy odległościowej”, które wprowadza bezwzględną odległość minimalną wiatraków od budynków. Ogranicza to możliwości budowy nowy farm wiatrowych.