Poziom wilgotności w domu
Zarówno zbyt suche jak i zbyt wilgotne powietrze w domu nie jest dobre dla naszego zdrowia.
Parametrem pozwalającym określić stopień nawilżenia jest tzw. wilgotność względna, czyli stosunek pary wodnej obecnej w powietrzu do maksymalnej ilości wody jaką można w nim rozpuścić w danej temperaturze. Prawidłowa wilgotność mieści się w przedziale 40-60% przy temperaturze 20-22 stopnie Celsjusza.
Poniżej tej wartości można odczuwać wyraźny dyskomfort. Najczęstsze dolegliwości to suchy kaszel, drapanie w gardle, nawracające infekcje dróg oddechowych. Zbyt suche powietrze może powodować niszczenie mebli i podłóg.
Wyższa wilgotność sprzyja namnażaniu się pleśni i grzybów, zwiększa ryzyko alergii.
Jak zmierzyć wilgotność powietrza?
Urządzeniem badającym wilgotność jest higrometr. Pokojowe wilgotnościomierze ze względu na sposób działania dzielą się na:
- higrometry włosowe, w których narzędziem pomiarowym jest naprężony włos (np. koński) lub nić syntetyczna. Włos lub nić kurczy się, zmienia swoją długość w wyniku zmiany wilgotności. Nie są to urządzenia najdokładniejsze, za to pozostają odporne na uszkodzenia, nie wymagają baterii czy prądu do działania
- higrometry bimetaliczne mają wbudowany pasek metalu, który również zmienia swoją długość pod wpływem wilgotności, są nieco bardziej dokładne
- higrometry elektroniczne – najbardziej dokładne, nowoczesne urządzenia, zasilane prądem lub baterią, zbierające również inne dane na temat stanu powietrza, często stanowią element popularnych w domach stacji pogodowych.
Jak zwiększyć wilgotność powietrza?
Jeśli wskazania naszego higrometru pokazują za niską wilgotność, a jakość powietrza na zewnątrz jest lepsza niż wewnątrz – wystarczy odpowiednio wywietrzyć pomieszczenie, otwierając po prostu okno. Zbyt suche powietrze to częsta przypadłość w okresie zimy, gdy pracujące nieustannie grzejniki negatywnie wpływają na nawilżenie w domu. Coraz częściej niestety jakość powietrza o tej porze roku pozostawia wiele do życzenia. Wpuszczanie tak zanieczyszczonego powietrza byłoby ryzykowne.
Dobrym sposobem na podniesienie wilgotności jest umieszczenie na grzejnikach nawilżaczy – pojemników, do których wlewa się wodę (np. z niewielkim dodatkiem olejków eterycznych). Parująca woda poprawia parametry suchego dotychczas powietrza. Ważne, aby wodę na bieżąco uzupełniać – tylko wtedy nawilżacze spełnią swoją funkcję.
Inną metodą jest umieszczenie na grzejniku mokrego ręcznika. Woda parująca z całej jego powierzchni wpłynie na zwiększenie wilgotności w pomieszczeniu. To jednak sposób doraźny, raczej nie polecany na co dzień. Zakrywanie grzejników nie służy właściwej ich pracy, może zaburzyć odczyt temperatury przez termostat i powodować ich wychładzanie.
Nawilżacz powietrza
Zwiększeniu wilgotności w pomieszczeniu służą profesjonalne urządzenia - nawilżacze powietrza. To, jak działają, zależy od wybranego typu. Dostępne są:
- nawilżacze parowe – wbudowana grzałka podnosi temperaturę wody, a powstała para wydostaje się na zewnątrz
- nawilżacze ewaporacyjne – wentylator zasysa powietrze, które przechodzi przez specjalistyczne maty lub filtry i wydostaje się do pokoju w pełni nawilżone
- nawilżacze ultradźwiękowe – wprawione w ruch membrany generują ultradźwięki, które rozbijają cząsteczki wody, dzięki czemu do pomieszczania wydostaje się delikatna mgiełka.
Nawilżacz może mieć również dodatkowe funkcje:
- jonizacja przywraca równowagę jonów w powietrzu zaburzoną przez sprzęt elektroniczny
- aromaterapia pozwala na stosowanie olejków eterycznych
- oczyszczanie powietrza – specjalne filtry zatrzymują zanieczyszczenia i toksyczne pyły, wbudowana lampa UV eliminuje zarodniki grzybów, pleśni i wirusów.
Na rynku dostępnych jest wiele nawilżaczy powietrza, wybrane marki to Klarta, Philips, Stadler-Form, Xiaomi.
Kiedy trzeba osuszyć powietrze?
Długo utrzymująca się wysoka wilgotność powietrza wymaga interwencji. Warto zaopatrzyć się w pochłaniacz wilgoci lub osuszacz powietrza.
O nadmiernej wilgotności mogą świadczyć takie objawy, jak:
- skraplanie się wody na szybach okien oraz na ścianach;
- przebarwienia oraz plamy na ścianach i sufitach; odpadająca farba, wybrzuszenia na tapetach;
- nieprzyjemny zapach (ziemisty i stęchły) oraz uporczywy zaduch w pomieszczeniach;
- występująca, szczególnie w małych pomieszczeniach, pleśń na ścianach, w kątach, na suficie.
Sam osuszacz powietrza czy pochłaniacz wilgoci może nie wystarczyć, jeśli problemem jest niewłaściwa wentylacja. Należy więc w pierwszej kolejności wyeliminować główną przyczynę gromadzenia się wilgoci. Powodem zawilgocenia pomieszczeń może być:
- zbyt duża szczelność okien
- przeciekające rury
- zła izolacja fundamentów lub komina
- nieszczelny dach
- szczeliny w ścianach.
Pochłaniacz wilgoci
Pochłaniacz wilgoci to pojemnik, nie posiadający żadnych mechanicznych elementów, jedynie środek higroskopijny. Skuteczność pochłaniacza jest niewielka, nie poradzi sobie z dużą wilgotnością na większej przestrzeni. Można go stosować na małym, zamkniętym obszarze typu szafa, garderoba. Po pewnym czasie wkład pochłaniacza niczym gąbka wypełni się wodą – będzie wówczas wymagał wymiany.
Osuszacz powietrza - rodzaje
Zdecydowanie bardziej skuteczne i wydajniejsze są osuszacze powietrza. To urządzenia działające na prąd.
Na rynku dostępne są:
- kondensacyjne osuszacze powietrza
- adsorbcyjne osuszacze powietrza
Osuszacz kondensacyjny to urządzenie z zamkniętym układem zawierającym czynnik chłodniczy transportowany pomiędzy skraplaczem i parownikiem. Woda zawarta w powietrzu w kontakcie z wychłodzonym wymiennikiem skrapla się, a osuszacz umieszcza ją w zbiorniku. Osuszone powietrze jest ogrzewane i oddawane z powrotem do pomieszczenia.
Osuszacz kondensacyjny sprawdzi się w domu (salonie, sypialni, łazience), biurze, dużych powierzchniach magazynowych, zalanych pomieszczeniach.
Osuszacz adsorbcyjny zasysa wilgotne powietrze z pomieszczenia i transportuje je do wirnika (rotatora). Wilgoć zostaje zgromadzona przez środek higroskopijny, którym pokryta jest powierzchnia wirnika. Urządzenie zaopatrzone jest w grzałki dzięki czemu rotator ze środkiem higroskopijnym zostaje osuszony (zregenerowany).
Odebrana wilgoć zostaje zmagazynowana w zbiorniku lub odprowadzona przez wężyk odpływowy. Osuszone oraz podgrzane powietrze jest wydmuchiwane przez osuszacz powietrza do pomieszczenia.
Osuszacz adsorbcyjny polecany jest do pomieszczeń chłodnych typu piwnice, garaże, składziki.
Jaki osuszacz powietrza wybrać?
Aby wybrać odpowiednie urządzenie warto zapoznać się z parametrami urządzenia, deklarowanymi przez producenta. Proste obliczenia pomogą wybrać sprzęt, który poradzi sobie w konkretnych warunkach. Przyjmuje się przelicznik wydajności: 5l/24h przypadające na każde 10 m² powierzchni.
Pod uwagę można wziąć również takie parametry, jak głośność, pobór mocy, wielkość pojemnika na skropliny, dodatkowe funkcje jak choćby oczyszczanie powietrza ze szkodliwych zanieczyszczeń takich jak smog, odory, bakterie, wirusy i zarodniki pleśni (dzięki umieszczonym filtrom) a także wyposażenie urządzenia w higrostat i higrometr, pozwalające kontrolować poziom wilgotności. Te wszystkie elementy przesądzą o komforcie i skuteczności użytkowania osuszacza.
Wśród marek osuszaczy powietrza wskazać można Whirlpool, Blaupunkt, Welltec, Haus & Luft, Warmtec, Fersk, Maeco.
Jak widać problemy z optymalną wilgotnością w pomieszczeniach mogą pojawić się niezależnie od pory roku. Ważne, aby kontrolować parametry nawilżenia i odpowiednio reagować, aby utrzymać komfortowe warunki w swoim otoczeniu.
fot. Freepik