Podsumowanie zimy na polskich drogach

GDDKiA zarządza 18500 km dróg krajowych, autostrad i szybkiego ruchu. Do zimy 2023/2024 przygotowanych było 2800 pojazdów oraz zgromadzonych w 283 magazynach 463 tys. ton chlorku sodu (tzw. soli drogowej), 2,6 tys. ton chlorku wapnia oraz 26 tys. ton materiałów uszorstniających. Drogowcy w pełnej gotowości byli od 15 października, ale dopiero 17 listopada 2023 roku pojazdy po raz pierwszy wyjechały zmagać się ze skutkami zimy.

Trudna zima dla drogowców

Sezon 2023/2024 okazał się trudny dla drogowców. Wiele intensywnych opadów śniegu oraz marznących opadów to czarny scenariusz dla zarządców dróg. Tej zimy pogoda nie dawała wytchnienia.

Najtrudniejsze okazały się 2 i 3 grudnia 2023 roku. Pojazdy zimowego utrzymania dróg wyjechały odpowiednio ok. 4700 razy oraz 5500 razy.

Do końca stycznia koszt zakupu soli, jej zapasów magazynowych, a także odśnieżania i łagodzenia skutków trudnych warunków drogowych spowodowanych zimową aurą na sieci dróg krajowych wyniósł ok. 200 mln zł.

Kto dba o polskie drogi?

Odśnieżanie, usuwanie śliskości zimowej to prace prowadzone przez 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu przez firmy, z którymi GDDKiA zawarła stosowane umowy. Podwykonawcy wyłonieni są w drodze przetargów. To łącznie kilka tysięcy osób, przeszkolonych w zakresie BHP, obsługi sprzętu i techniki prowadzenia zimowego utrzymania dróg oraz obsługi GPS.

Utrzymanie dróg zimą

Do zadań firm, zajmujących się zimowych utrzymaniem dróg należy wykonanie prac, które zminimalizują zakłócenia ruchu drogowego, wywołanie czynnikami atmosferycznymi. Są to przede wszystkim:

• usuwanie śniegu z dróg, poboczy, zatok autobusowych, parkingów
• zapobieganie powstawaniu i likwidowanie śliskości zimowej przez stosowanie środków chemicznych lub materiałów uszorstniających
• wywóz śniegu z chodników, parkingów, obiektów mostowych.

Powszechnie stosowanymi materiałami do zwalczania śliskości są chlorek sodu, sól drogowa, solanka, nawilżona sól, chlorek wapnia techniczny, chlorek magnezu, mieszaniny chlorku sodu z chlorkiem wapnia (lub chlorkiem magnezu).

Do uszorstniania lodu, zlodowaciałego i ubitego śniegu można stosować piasek o uziarnieniu do 2 mm.

Sprzęt do odśnieżania dróg

W pracach związanych z rozprowadzaniem środków chemicznych i uszorstniających sprawdzają się:

• rozsypywarki (piaskarki, solarki), dozujące i rozsypujące materiały
• maszyny rozpryskujące do rozpryskiwania roztworów chlorków
• urządzenia współpracujące, np. ładowarki w składowiskach materiałów, mieszarki, suszarki, dozatory, pompy, silosy itp.

Do odśnieżania dróg, w zależności od grubości zalegającego śniegu stosuje się:

• pługi odśnieżne (lemieszowe)
• odśnieżarki mechaniczne
• maszyny drogowe i budowlane (spycharki gąsienicowe, ładowarki/koparko-ładowarki, ciągniki rolnicze, równiarki).

Do prac drogowych wykorzystuje się także:

• szczotki mechaniczne montowane na pługach lemieszowych
• frezarki montowane na ciągnikach rolniczych
• pługi lemieszowe i równiarki wyposażone w specjalnie uzębione lemiesze
• noże skrawające montowane między osiami samochodu.

Standardy utrzymania dróg

Utrzymanie dróg krajowych prowadzone jest w jednym z czterech standardów, przy czym najniższym (standardem V) objęte są dodatkowe jezdnie zlokalizowane przy autostradach i drogach ekspresowych.

Standard I - jezdnia i pobocze utwardzone wolne są od czynników powodowanych zjawiskami atmosferycznymi z wyjątkiem wody.

Standard II - jezdnia odśnieżona, śliskość zimowa zlikwidowana na całej szerokości łącznie z poboczami utwardzonymi, na jezdni nie może występować warstwa zajeżdżonego śniegu, drogi objęte wzmocnionym nadzorem.

Standard III - jezdnia odśnieżona na całej szerokości a śliskość zimowa zlikwidowana na:

- skrzyżowaniach z drogami twardymi

- skrzyżowaniach z liniami kolejowymi - odcinkach o pochyleniu > 4 %

- przystankach autobusowych

- innych miejscach ustalonych przez zarząd drogi.

Standard IV - jezdnia odśnieżona na całej szerokości i posypana na odcinkach decydujących o możliwości ruchu ustalonych przez zarząd drogi.

Standard V - jezdnia odśnieżona (w miejscach zasp co najmniej jeden pas ruchu z wykonaniem mijanek) i posypana na odcinkach decydujących o możliwości ruchu - ustalonych przez zarząd drogi.

W każdym ze standardów dopuszczone są akceptowane odstępstwa od opisanego stanu nawierzchni z określeniem czasu, w jakim skutki danego zjawiska atmosferycznego powinny być usunięte.