Okucia do drzwi i okien
Co to są okucia?
Pod pojęciem okuć znajdują się wszystkie metalowe elementy, będące integralną częścią okien czy drzwi balkonowych, umieszczone pomiędzy skrzydłem a ramą.
Zaliczają się do nich:
- zawiasy
- narożniki
- łączniki wyposażone w bolce lub rygle
- klamki
- zaczepy.
Funkcje okuć okiennych
Podstawowym zadaniem okuć jest sprawne korzystanie z okna czy drzwi balkonowych, a więc wygodne, łatwe ich otwieranie i zamykanie, uchylanie, rozszczelnianie.
Komfort, wygodę użytkowania zwiększają dodatkowe funkcje okuć, takie choćby, jak:
- blokada ruchu klamki, chroniąca przed przypadkowym wyczepieniem z górnego zawiasu okna uchylno-rozwieranego
- ogranicznik rozwarcia utrzymujący okno w jednej pozycji i zapobiegający uderzeniu skrzydła przy np. przeciągu
- stopniowalny uchył, pozwalający regulować kąt uchylenia okna
- rozszczelnienie okna po częściowym przekręceniu klamki
W oknach z nowoczesnymi okuciami mikro-wietrzenie, a nawet uchylenie okna możliwe jest z zachowaniem jego deklarowanej odporności na włamanie.
Istotnym zadaniem okuć jest takie zamknięcie okien i drzwi, aby uniemożliwić dostanie się przez nie nieproszonych gości.
Standardowe okucia (bolce wsuwane w zaczepy) mogą nie być dla złodzieja dużą przeszkodą. Warto szczególnie okna łatwo dostępne doposażyć w zaczepy antywyważeniowe oraz inne punkty ryglowania. Rygle antywłamaniowe mają najczęściej kształt grzybków, utrudniających wyjęcie okna z ramy. Zaczepy antywłamaniowe są mocniej przytwierdzone do ramy za pomocą dłuższych śrub wykonanych z odporniejszych materiałów.
Innym zabezpieczeniem przed przesunięciem okna przez próbujących dostać się intruzów jest przeciwbieżne zamknięcie środkowe, składające się z dwóch grzybków, które po zamknięciu okna przesuwają się w zaczepie ryglującym w przeciwne strony. Im więcej punktów ryglowania, tym okucie jest trudniejsze do sforsowania dla włamywacza.
Ochronę przed włamaniem zwiększają klamki zamykane na klucz. To także doskonałe zabezpieczenie przed dziećmi, które nie otworzą od środka tak zabezpieczonego okna lub drzwi balkonowych.
Aby zwiększyć bezpieczeństwo, w oknach montuje się zintegrowane z okuciami czujniki antywłamaniowe (kontraktony), które uruchamiają alarm już przy próbie sforsowania okna.
Istotną funkcją okuć jest również estetyka okien. Widoczne zawiasy, klamki, a po otwarciu inne mechanizmy, rygle, zasuwnice nie mogą okien czy drzwi szpecić. Decydujący będzie więc kolor okuć, materiał osłonek, wygląd, kształt klamki.
Rodzaje okuć okiennych
Zależnie od rodzaju okuć nasze okna będą się w odpowiedni sposób otwierać.
Biorąc pod uwagę typ okna, okucia dzielą się na:
- rozwieralne, służące do otwierania i zamykania skrzydła
- uchylne, przeznaczone wyłącznie do uchylania skrzydła od pionu
- rozwieralno-uchylne, umożliwiające otwieranie na dwa sposoby.
Rodzaje okuć balkonowych
Najczęściej spotykane rodzaje okuć to:
- okucia obwiedniowe – pozwalają na rozwieranie lub dodatkowo uchylanie skrzydła, rozmieszczone są wokół skrzydła (zasuwnica i rozwórka sterowane klamką) oraz do ramy (zawiasy i zaczepy), stosowane są w oknach pionowych i skrzydłach balkonowych o wadze do 200 kg
- okucia okienne w systemach PSK lub HKS (zależnie od producenta), umożliwiają przesuwne otwieranie okna czy drzwi po prowadnicy umieszczonej w nieruchomej części okna na dole ramy – to rozwiązanie stosuje się do dużych, ciężkich (nawet 400 kg) okien tarasowych
- okucia HS/HST to specjalne systemy podnoszono-przesuwne do okien balkonowych i tarasowych, których skrzydło przesuwane jest po prowadnicy przy pomocy rolek. Duża klamka w wersji zamkniętej skierowana jest do góry.
Okucia będą inne z przeznaczeniem do okien aluminiowych, drewnianych lub plastikowych.
Konserwacja i regulacja okuć
Okucia okienne to mechanizmy, w których może zbierać się kurz i brud, powodując pogorszenie ich działania. Przynajmniej raz w roku ruchome części warto pokryć specjalnym preparatem służącym do oliwienia. Najlepiej konserwację przeprowadzać zgodnie z instrukcją producenta.
Regulacja okuć polega na zmianie stopnia przylegania skrzydła do ramy. Służą do tego specjalne zaczepy. Znajdziemy go po otwarciu okna. W zależności od modelu okien zaczepy te mogą różnie wyglądać, mieć różny kształt. W każdym oknie może znajdować się kilka regulatorów. Dopiero zmiana ustawień każdego z nich przyniesie oczekiwany efekt. Regulatory posiadają też proste oznaczenia (kropkę, kreskę, różnej wielkości kółka), pozwalające łatwo ustalić aktualny tryb okna - „zima” lub „lato”. Regulację okien bez większego trudu można wykonać samemu.
Wybierając okna i okucia okienne warto mieć na uwadze takie firmy jak Roto Patio, Fakro, Winkhaus, Roto, Siegenia, Maco.
Fot. Freepik