Uprawnienia budowlane – uprawnienia kolejowe
Posiadanie uprawnień kolejowych umożliwia projektowanie lub kierowanie robotami na obiektach budowlanych związanych z infrastrukturą kolejową, takich jak: stacje i linie kolejowe, bocznice kolejowe oraz pozostałe budowle kolejowe towarzyszące.
Rodzaje uprawnień kolejowych
Uzyskać można następujące rodzaje uprawnień:
- uprawnienia kolejowe w zakresie kolejowych obiektów budowlanych bez ograniczeń
- ograniczone uprawnienia kolejowe w zakresie kolejowych obiektów budowlanych
- uprawnienia kolejowe w zakresie starowania ruchem kolejowym bez ograniczeń
- uprawnienia kolejowe w zakresie starowania ruchem kolejowym ograniczone.
Zakres uprawnień kolejowych
Uprawnienia kolejowe w zakresie kolejowych obiektów budowlanych bez ograniczeń umożliwiają projektowanie lub kierowanie robotami na obiektach budowlanych związanych z infrastrukturą kolejową, takich jak: stacje i linie kolejowe, bocznice kolejowe oraz pozostałe budowle określone w rozporządzeniu w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowlane kolejowe i ich usytuowanie, z wyłączeniem obiektów podlegających zakresowi uprawnień mostowych oraz kolejowych w zakresie sterowania ruchem kolejowym.
Ograniczone uprawnienia kolejowe w zakresie kolejowych obiektów budowlanych pozwalają na projektowanie lub kierowanie robotami przy obiektach infrastruktury kolejowej w takim samym zakresie jak uprawnienia bez ograniczeń. Posiadacz takich uprawnień może dodatkowo uczestniczyć w pracach projektowych lub przy budowie linii kolejowych na których maksymalna prędkość nie przekracza 200 km/h.
Uprawnienia kolejowe w zakresie starowania ruchem kolejowym bez ograniczeń umożliwiają budowę lub projektowanie urządzeń zabezpieczenia i sterowania ruchem kolejowym wymienionych w rozporządzeniu w sprawie warunków technicznym jakim powinny odpowiadać budowle kolejowe i ich usytuowanie.
Ograniczone uprawnienia kolejowe w zakresie starowania ruchem kolejowym umożliwiają projektowanie lub kierowanie budową urządzeń sterowania oraz zabezpieczenia ruchem kolejowym, za stacji wyposażonych w ponad 50 rozjazdów i linii kolejowych w zakresie blokad samoczynnych.
Kto nadaje uprawnienia kolejowe?
Kwalifikację kandydatów przeprowadza komisja Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa. Weryfikuje posiadane przez inżyniera wykształcenie, zakres odbytej praktyki, przeprowadza egzamin warunkujący uzyskanie uprawnień.
Jak uzyskać uprawnienia kolejowe?
Kandydat ubiegający się o uprawnienia kolejowe musi:
- uzyskać odpowiednie wykształcenie
- odbyć praktykę zawodową
- zdać egzamin.
Do uzyskania uprawnień kolejowych do projektowania bez ograniczeń należy ukończyć studia drugiego stopnia na kierunku budownictwo lub transport (dla zakresu kolejowych obiektów budowlanych) lub transportu albo elektrotechnika (dla zakresu sterowania ruchem kolejowym).
Ponadto trzeba odbyć roczną praktykę przy sporządzaniu projektów oraz roczną praktykę wykonawczą na budowie.
Do uzyskania uprawnień kolejowych do kierowania robotami bez ograniczeń wymagane jest takie samo wykształcenie jak wspomniane powyżej oraz odbycie półtorarocznej praktyki na terenie budowy.
Możliwe jest także ukończenie studiów pierwszego stopnia na wymienionych kierunkach, w tym wypadku praktyka wydłuża się do trzech lat.
Inne są wymania w przypadku uprawnień łączonych.
Egzamin na uprawnienia kolejowe
Egzamin odbywa się dwa razy w roku, zwykle w maju i w listopadzie (w Izbie Inżynierów).
Zakres egzaminu obejmuje znajomość kilkudziesięciu ustaw i rozporządzeń oraz norm regulujących zagadnienia z dziedziny budownictwa. Przed każdą sesją egzaminacyjną dostępne są szczegółowe listy wymagań z podziałem na poszczególne specjalności i zakresy uprawnień budowlanych.
Egzamin składa się z dwóch części – pisemnej i ustnej.
Część pisemna egzaminu przeprowadzana jest w całej Polsce jednego dnia.
Część pisemna ma formę testu jednokrotnego wyboru, podczas którego sprawdzana jest znajomość przepisów prawnych regulujących proces budowlany. Od kandydatów wymaga się także wiedzy z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony środowiska, ochrony zabytków, a także procedur administracyjnych.
Osoby uzyskujące pozytywny wynik z części pisemnej mogą podejść w wyznaczonym terminie do części ustnej.
Egzamin ustny ma na celu weryfikację praktycznej wiedzy technicznej nabytej podczas odbywania praktyki zawodowej oraz umiejętności praktycznego stosowania przepisów prawa. Wśród pytań mogą być także zadania projektowe lub zagadnienia problemowe związane z prowadzeniem budowy.
E-CRUB
E-CRUB to Centralny Rejestr Uprawnień Budowlanych - na podstawie danych z izb zawodowych odpowiedzialnych za nadawanie uprawnień w budownictwie - Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa i Izby Architektów RP - uzupełniany jest wykaz inżynierów czy projektantów posiadających potwierdzone uprawnienia i kwalifikacje. System zarządzany jest przez Główny Urząd Nadzoru Budowlanego.
E-CRUB pozwala w szybszy sposób wpisywać do rejestru osoby zdobywające uprawnienia budowlane, a tym samem szybciej z tych uprawnień korzystać i wykonywać samodzielne funkcje techniczne w budownictwie. Osoby, które zostały wpisane do systemu e-CRUB nie muszą już przedkładać w urzędzie kopii decyzji o nadaniu uprawnień i zaświadczenia o przynależności do izby. Urzędy sprawdzą to w systemie e-CRUB.
E-CRUB zawiera listę tylko tych osób, które wyraziły chęć udostępnienia swoich danych osobowych publicznie i przesłały do GUNB zgodę na ich wprowadzenie do systemu.
Fot. Freepik