Klasy betonu
Beton – najpowszechniej wykorzystywany materiał – cechuje wysoka trwałość, wytrzymałość i łatwość formowania. Ze względu na zastosowany skład i technologię uzyskać można różne rodzaje betonu, posiadające odmienne parametry. Komponując recepturę konkretnego betonu należy uwzględnić m.in. rodzaj zastosowanego kruszywa, oznaczenia klas cementu, normy jego wytrzymałości, (przeczytaj więcej o rodzajach i zastosowaniach cementu), typ domieszek. Jakość betonu wynikać będzie zarówno z użytych składników jak i technologii produkcji.
Klasy betonu
Właśnie wytrzymałość jest parametrem, który pozwala zakwalifikować beton do odpowiednich klas. Pod uwagę brany jest dopuszczalny nacisk na betonowy sześcian o boku 15 cm. Wytrzymałość mierzona jest przez 28 dni, gdy dochodzi do jego dojrzewania. Takie obliczenia stosowane są według polskiej normy.
Według tego kryterium wyróżnić można przykładowo:
- beton klasy B20 - minimalna wytrzymałość charakterystyczna betonu na próbkach sześciennych utrzymuje się na poziomie 20 MPa
- beton klasy B25 - minimalna wytrzymałość charakterystyczna betonu na próbkach sześciennych utrzymuje się na poziomie 25 MPa
Polska i europejska klasa betonu
Wskazane powyżej oznaczenia klasy betonu obowiązywały do 2004 roku, kiedy to nowa europejska norma PN-EN 206 Beton. Część 1: Wymagania, właściwości, produkcja i zgodność zastąpiła polską normę PN-88/B-06250 Beton zwykły.
Wraz z nią zmianie uległ sposób oznaczania klas betonu. Symbol literowo-liczbowy (z użyciem litery B) został zamieniony przez dwuczłonowy symbol z literą C.
Co istotnie, przypisane oznaczenia reprezentujące wytrzymałość betonu nie są tożsame z wcześniejszymi odpowiednikami, gdyż według nowej normy stosowane są inne metody określania wytrzymałości. Europejska norma przewiduje badanie zarówno na betonowym walcu o 15-centymetrowej średnicy i wysokości 30 cm, jak i betonowym sześcianie o boku 15 cm, jak. Stąd dwa człony w oznaczeniu, określające dwa parametry.
Ponadto nowa norma wprowadziła pojęcie betonu ciężkiego i lekkiego. Oznaczone są one odpowiednio literami C (tak jak beton zwykły) oraz LC.
Klasy betonu według norm
Poniższa tabela porządkuje klasy betonu B według dawniej stosowanej normy polskiej i obecnie obowiązującej nowej normy europejskiej - betony klasy C.
Dotychczas stosowanym oznaczeniom przyporządkowano nowe, jednak nie wszystkie mają swoje odpowiedniki wynikające z nowej normy i odwrotnie – nie dla wszystkich nowych oznaczeń są dawne przyporządkowania.
Z czego więc wynika różnica choćby w oznaczeniu B20 oraz C16/20?
B20 - według polskiej normy – oznacza beton o wytrzymałości gwarantowanej 20 MPa, natomiast C16/20 to wytrzymałość charakterystyczna 16 MPa dla betonowego walca, a 20 oznacza wytrzymałość charakterystycznądla sześcianu.
Polska norma oznacza wytrzymałość gwarantowaną betonu, w normie europejskiej zawarta jest informacja, że powyżej wskazanej wartości znajduje się min. 95% próbek badanego betonu.
Klasy betonu a jego zastosowanie
Różna wytrzymałość na ściskanie a tym samym inny rodzaj betonu powoduje, że beton każdej klasy ma inne nieco zastosowanie.
Klasy betonu towarowego przekładają się na użycie go do budowy konkretnych elementów konstrukcyjnych.
Przykładowo beton klasy B10 do B15, czyli od C8/10 do C12/15 wg klas europejskich nadaje się na fundamenty, wykorzystywany jest jako stabilizacja gruntu, wykończenie posadzek czy tarasów. Sprawdzi się w pracach naprawczych. Nie może być jednak stosowany przy budowie elementów konstrukcyjnych.
Beton klasy od B20 do B30 (C16/20) to materiał konstrukcyjny doskonały na fundamenty, ściany, nadproża, schody i inne wylewki.
Beton klasy B35 i B40 (C30/37) spełnia normę mostową.
W budownictwie jednorodzinnym najpopularniejszy jest beton o klasie do B30.
Różne klasy, a tym samym rodzaje betonu dają szerokie możliwości projektowe architektom, pozwalając dostosować odpowiedni materiał budowlany do dowolnych pomysłów architektonicznych.
Podsumowując – pomimo odmiennych nieco parametrów betonów tej samej klasy, wyprodukowanego według normy polskiej lub europejskiej, uznaje się, że są to wyroby równoważne ze względu na niewielkie różnice w uzyskiwanej ostatecznie wytrzymałości. Ponadto norma europejska zaleca stosowanie odpowiedniego zapasu wytrzymałości, co tym bardziej pozwala traktować beton uzyskiwany według dwóch norm jako produkt tożsamy.
Marki betonu
Wśród producentów betonu wymienić można przykładowo: Cemex Polska, Bosta Beton Sp. z o.o., Budokrusz SA, Dyckerhoff Polska Sp. z o.o., Górażdże Beton Sp. z o.o., Lafarge, Alfa-Bet, BetonBest.