Rozwój budownictwa prefabrykowanego

Prefabrykaty to gotowe elementy budowlane, służące do montażu na miejscu. Ich zastosowanie powoduje przeniesienie dużej części procesu technologicznego do zakładów prefabrykacji, poza miejsce budowy.

Prefabrykaty - zastosowanie

Konkretne prefabrykaty dedykowane są określonym zastosowaniom – wykorzystywane są np. w konstrukcjach przemysłowych czy mostowych, przy wznoszeniu hal, masztów, trakcji, budowli sportowych, sakralnych.

Mają jednocześnie wpływ na parametry inwestycji, różnicując tym samym koszt materiałów, koszt realizacji, czas produkcji a tym samym budowy, ciężar konstrukcji, atrakcyjność architektoniczną, koszt ubezpieczenia czy konieczność zastosowania dodatkowych zabezpieczeń przed np. ogniem, korozją, zawilgoceniem.

Rodzaje prefabrykatów

Zależnie od materiału, jaki został wykorzystany do produkcji określonych elementów budowlanych, prefabrykaty mogą być przykładowo:

• stalowe
• drewniane
• żelbetowe
• strunobetonowe
• kablobetonowe

Najlżejsze konstrukcje powstają przy zastosowaniu stali. To jednocześnie materiał pozwalający uzyskać szybki czas wznoszenia budowli. Konstrukcje drewniane generują znacznie wyższe koszty na etapie prefabrykacji, jak i eksploatacji. Drewno wymaga ochrony przed korozją biologiczną i zabezpieczania przed ogniem.

Najpopularniejszym, najbardziej powszechnym materiałem stosowanym w prefabrykacji jest beton.

Zalety prefabrykacji

Niewątpliwie czynnikami przemawiającymi za wykorzystaniem prefabrykatów będą:

• skrócony czas budowy - zastosowanie gotowych elementów pozwala na szybszy, sprawniejszy montaż - to z kolei minimalizuje uciążliwość wynikającą z przedłużających się prac budowlanych w odniesieniu np. do dróg, mostów, tuneli, obiektów infrastrukturalnych
• eliminacja lub znaczne ograniczenie przerw technologicznych dzięki zachowaniu ciągłości produkcji, tym samym umożliwiając prowadzenie prac budowlanych w okresie całego roku
• ograniczenie wpływu warunków atmosferycznych na proces budowy
• optymalne zużycie materiałów możliwe dzięki wysokiej jakości prefabrykatów oraz stosowaniu efektywnych kształtów i przekrojów oraz zwiększenie precyzji wymiarowej
• wysoka trwałość elementów prefabrykowanych będąca rezultatem wykorzystania lepszej jakości materiałów
• możliwość formowania konstrukcji o niebanalnych kształtach
• konieczność zaangażowania mniejszej liczby wykwalifikowanych pracowników
• zwiększenie bezpieczeństwa na budowie – dużą część prac wykonują w fabrykach roboty
• aspekt ekologiczny – możliwość recyklingu i wykorzystania w produkcji prefabrykatów odpadów z wcześniejszej produkcji

Wady konstrukcji prefabrykowanych

• transport ciężkich, przekraczających skrajnię drogową i kolejową elementów bywa utrudniony, generuje dodatkowe koszty
• koszt wykonania i dostarczenie prefabrykatu na miejsce budowy jest wyższy, aczkolwiek pozornie, bowiem prace monolityczne wymagają zatrudnienia większej liczby pracowników, mogą być ograniczone i tym samym wydłużone przez warunki atmosferyczne, ich jakość bywa niższa, co finalnie może okazać się kosztowniejszym rozwiązaniem niż użycie gotowych elementów
• konieczność zaangażowania specjalistycznej firmy przy dużej złożoności montażu, choć i w tym przypadku należy dostrzec również zalety – taka opcja przyspiesza prace budowlane i zwiększa bezpieczeństwo.

Technologie prefabrykacji na polskim rynku budowlanym

Zastosowanie prefabrykacji wymusza ewolucję i zmiany na etapie projektowania, produkcji oraz montażu elementów konstrukcyjnych wznoszonych budowli. Budownictwo systemowe wkracza zarówno do branży mieszkaniowej, jak i hotelowej i biurowej. Za wyborem nowoczesnych prefabrykatów przemawia szybkie tempo, ekonomiczność i wysoka jakość.

Beneficjentami technologii prefabrykacji są choćby zielonogórska firma LIT Polska, w której biurowcu zastosowano pionierskie rozwiązanie jakim są ściany nośne fasadowe.

Z kolei pilotażowy projekt Ja Sielska, który powstał w Poznaniu, obejmował budowę w technologii systemowej sześciu 5-kondygnacyjnyc bloków, liczących łącznie 165 mieszkań w czasie niespełna 10 miesięcy i został pozytywnie przyjęty przez klientów.

Kolejnymi dużymi inwestycjami z wykorzystaniem elementów prefabrykowanych są osiedla w Toruniu i Włocławku.

Stopniowe przechodzenie od produkcji o charakterze rzemieślniczym w warunkach placu budowy do produkcji o charakterze fabrycznym staje się faktem i wymusza utworzenie nowego przemysłu, jakim jest przemysł prefabrykacyjny.

Zmechanizowana produkcja w zakładzie stałym pozwala na wykorzystanie osiągnięć nowoczesnej technologii materiałów i technik formowania prefabrykatów, a tym samym uzyskiwanie lepszej jakości uniwersalnych elementów budowlanych.