Rating a kondycja finansowa przedsiębiorstwa

Rynek oczekuje globalnych, ujednoliconych ocen wiarygodności dużych graczy, jak państwa, banki czy niektórych inwestycji. Gorsza ocena podmiotu skutkuje traktowaniem go jako partnera ryzykownego, współpracą na gorszych warunkach. Wysoka ocena jest zielonym światłem dla inwestorów, którzy nie powinni obawiać się ryzyka.

Rating zwiększa lub obniża zaufanie do danego podmiotu. Oznacza bowiem poziom ryzyka, na jakie naraża się pożyczający pieniądze.

Rating – zakres badania

Rating, czyli ocena ryzyka, obejmuje m.in.:

• ocenę zdolności kredytowej, stopień zdolności spłaty kredytu
• opinie specjalistyczne, mające na uwadze np. kredyt, pożyczki, lokaty i inne produkty finansowe
• ewaluację dotyczącą ewentualnego bankructwa
• klasyfikację mającą na celu ewaluację konkretnej emisji walorów dłużnych

Agencje ratingowe

Obecnie świat biznesu zdominowała tzw. wielka trójka, czyli agencje Moody’s, Fitch oraz Standard & Poor’s. Wykorzystują podobną skalę ocen, ich ratingi uznawane są za wiarygodne.

Podmioty oceniane są najczęściej na zlecenie. Dogłębne badanie kondycji firmy wymaga współpracy z zarządem ocenianej firmy.

Proces oceniania obejmuje etapy:

• wstępna opinia na podstawie dostarczonych informacji, raportów
• szczegółowa opinia w oparciu o kredyty, pożyczki, ale też prospekty emisyjne
• ostateczna ocena

Rating obejmuje też monitorowanie zmian zachodzących w firmie i reagowanie na nie niekiedy zmianą oceny ratingowej.

Oceny ratingowe

Do oceny ratingów stosowane są oznaczenia literowe. AAA oznacza najmniejsze ryzyko niewypłacalności oraz obligacje o najwyższej możliwej jakości kredytowej.

Ocena AA dotyczy bardzo niskiego ryzyka niewypłacalności i obligacji o bardzo wysokiej jakości kredytowej. Z kolei ocena B oznacza poziom inwestycyjny zagrożony problemami ze spłatą zobowiązań w przypadku wystąpienia niekorzystnych zjawisk w otoczeniu podmiotu.

Poniżej oceny BBB pojawia się poziom spekulacyjny, czyli obligacje są zagrożone, a spłata zobowiązań zależy od sprzyjających warunków w otoczeniu podmiotu.

Najniższy rating DDD dotyczy podmiotów o nieregularnych płatnościach, o wysokim ryzyku niewypłacalności.

Dla ocen literowych przewidziano także plusy i minusy jako efekt dodatkowej ewaluacji przyznanej w obrębie ratingu danego podmiotu.

Analiza finansowa firmy

Prowadząc własny biznes warto na bieżąco korzystać z pewnych wskaźników, które określą kondycję firmy, wskażą pewne niepokojące obszary, zasygnalizują konieczność zmian.

Wskaźniki płynności finansowej

Wskaźniki określają dostęp do gotówki, czyli zdolność regulowania bieżących zobowiązań:

Wskaźnik szybki (Quick Rate) informuje, ile razy należności u klientów oraz gotówka są w stanie pokryć zobowiązania

• QR = (należności + gotówka / zobowiązania bieżące)

Wskaźnik bieżący płynności (Current Ratio) jest rozszerzony o wartość stanów magazynowych. Szczególnie w przypadku towarów szybkorotujących jego wartość w okolicy i powyżej 1 nie powinna niepokoić.

• CR = (zapasy + należności + gotówka / zobowiązania bieżące)

Wskaźnik dźwignia (Leverage) informuje czy i w jakim stopniu firma korzysta z zewnętrznego finansowania.

• L = dług / kapitały własne

Wskaźniki jakości aktywów

Wskaźniki dotyczą gotówki, towarów, materiałów, należności od klientów oraz środków trwałych:

RT (Receivables Turnover) to wskaźnik, który mówi nam po ilu dniach klienci regulują płatności

• RT = (wartość należności / sprzedaż) x okres sprzedaży

IT (Inventory Turnover) to wskaźnik rotacji zapasów, który informuje o tym jak szybko rotuje towar na magazynie.

• IT = (stan magazynowy / sprzedaż) x okres sprzedaży

Współczynnik PT (Payable Turnover) wskazuje jak szybko firma płaci za zakupione towary.

• PT = (wartość zobowiązań / zakupy) x okres zakupów

Wskaźniki finansowe:

Marża zysku brutto (Contribution Margin) pokazuje, ile ze sprzedaży pozostaje na utrzymanie całej firmy.

• CM = (sprzedaż i koszty sprzedaży) / sprzedaż

Zyskowność sprzedaży – współczynnik ROS (Return On Sales) mówi o tym, ile zysku netto pozostaje w firmie z całej sprzedaży.

• ROS = zysk brutto / sprzedaż

Współczynnik zyskowności aktywów ROA (Return On Assets) informuje o tym, jak bardzo zarabiamy na posiadanych aktywach.

• ROA = EBITDA (zysk operacyjny / aktywa

Zwrot kapitału własnego (Return On Equity); zysk netto (po zapłaceniu podatku dochodowego) dzielimy przez kapitał własny, czyli środki trwałe plus gotówka, należności i zapasy pomniejszone zobowiązania takie jak niezapłacone faktury, pensje, podatki, kredyt, ZUS

• ROE = Zysk netto / kapitał własny