Nawierzchnie betonowe czy asfaltowe?
Asfalt czy beton?
O wyborze konkretnej technologii decyduje wiele czynników, jak choćby:
- natężenie ruchu
- cena materiałów budowlanych
- dostępność materiałowa
- doświadczenie ekip wykonawczych
- posiadany sprzęt
- logistyka dostaw
Pojawia się obawa, że wybór mniej kosztownej technologii może skutkować pogorszeniem jakości drogi a tym samym jej bezpieczeństwa. GDDKiA określiła, że w przypadku dróg klasy A i S okres ich eksploatacji ustalono na 30 lat, a więc ewentualny niższy koszt realizacji nie może wynikać z obniżenia jakości trasy. Podobnie stałe są standardy i wymagania w odniesieniu do takich parametrów jak warunki geometrii drogi, współczynnik tarcia, profile poprzeczne i podłużne równości.
Rodzaje nawierzchni – wady i zalety
Na początek przeanalizujmy drogi wykonane z betonu.
Do niewątpliwych zalet wskazywanych przez specjalistów należą:
- wysoka nośność – nie powstają koleiny w wyniku nacisku
- niższe koszty utrzymania i eksploatacji
- żywotność nawet do 50 lat
- większe bezpieczeństwo – jasna, lepiej widoczna w złych warunkach atmosferycznych nawierzchnia
- ognioodporność
Wady nawierzchni betonowych:
- wymagany wyższy reżim technologiczny na etapie realizacji nawierzchni
- ograniczenia atmosferyczne – nie można układać nawierzchni przy temperaturach powyżej 250C
- dłuższy czas udostępniania budowanej drogi do ruchu ze względu na wymagany okres dojrzewania betonu.
- brak możliwości ponownego zastosowania materiału z rozbiórki w nowej płycie nawierzchniowej.
- większy hałas podczas eksploatacji
- bardziej uciążliwe naprawy (choć rzadsze)
W przypadku wyboru nawierzchni asfaltowej na jej korzyść przemawia to, co było wadą drogi betonowej i odwrotnie.
Warstwa ścieralna nawierzchni asfaltowej musi być wymieniana co 12-15 lat. Jednak w tym wypadku można wykorzystać ponownie materiał z usuniętej nawierzchni.
Jakie drogi buduje się w Polsce?
Pomimo pozostawienia wykonawcom wolnej ręki w zakresie wyboru rodzaju nawierzchni, nadal wygrywa asfalt. Analizując inwestycje z Programu Budowy Dróg Krajowych na lata 2014-2023 - wykonawcy wybrali nawierzchnię betonową tylko na budowie autostrady A2. Po betonie pojedziemy na trzech odcinkach między Siedlcami a węzłem Biała Podlaska.
Oczywiście funkcjonują inne, powstałe wcześniej drogi betonowe. W tej technologii wybudowano głównie odcinki autostrad czy dróg ekspresowych, jak choćby A18 między Wrocławiem a Olszyną, A4 między Wrocławiem a Jędrzychowicami, A1 Stryków-Tuszyn.
Okazuje się, zamiana istniejącej drogi asfaltowej na betonową i odwrotnie nie jest też problemem.
Te dwie technologie budowy dróg funkcjonują równoprawnie i zależnie od koniunktury można jest stosować alternatywnie. Choćby znaczy wzrost ceny ropy może zadecydować o braku efektywności zastosowania nawierzchni bitumicznej.
Z danych za 2020 rok wynika, że w Polsce zaledwie nieco ponad 780 km dróg wybudowanych było w technologii betonowej. Ale już z realizowanych blisko 1230 km dróg na ponad 402 km ma być beton.