Dom pasywny
Autorem idei pasywności jest niemiecki fizyk, dr Wolfgang Feist, założyciel Instytutu Domów Pasywnych w Darmstadt. To najważniejsza instytucja sprawująca nadzór nad zachowaniem standardów pasywności.
Dom pasywny – czym się charakteryzuje
Domy pasywne zapewniają bezpieczeństwo i niezależność energetyczną. Mowa tu o zapotrzebowaniu na energię potrzebną do ogrzewania, działania urządzeń domowych, zapewnienia ciepłej wody. Domy pasywne pozyskują, przetwarzają i zatrzymują energię pochodzącą ze źródeł odnawialnych. Dotyczy to naturalnego ciepła z gruntu, światła słonecznego, ciepła wytwarzanego przez mieszkańców i sprzęty domowe.
Gaz, olej czy węgiel nie powinny być używane do ogrzania domu w standardzie pasywnym.
Zapotrzebowanie na energię domu pasywnego wynosi poniżej 15 kWh/m²/rok/, czyli jest około ośmiokrotnie mniejsze w stosunku do standardowych domów, które zużywają rocznie nawet 120 kWh/m²/rok.
Budownictwu pasywnemu stawia się wyższe wymagania prawa budowlanego, co nieco przedraża samą inwestycję. Jednak początkowy wyższy, jak się szacuje o jedynie 5-10% koszt, zostanie zrekompensowane przez tańszą eksploatację domu.
Dom pasywny – przesłanki
Projekt, dobór materiałów i zastosowanych rozwiązań musi w domu pasywnym gwarantować spełnienie kilku kluczowych przesłanek. Najważniejsze to:
- ograniczanie strat energii poprzez zastosowanie wysokiej jakości przegród zewnętrznych, dobrze zaizolowanych ścian (warstwa izolacyjna nawet d 30 cm), stolarki drzwiowej i okiennej, fundamentów, dachów, okien trzyszybowych
- zachowanie szczelności powietrznej – pozwoli poprawić efektywność pracy systemów grzewczo-chłodzących i wentylacyjnych
- wentylacja nawiewno-wywiewna z zastosowaniem rekuperatora, pozwalającego na odzysk ciepła
- pozyskiwanie energii słonecznej dzięki odpowiedniemu usytuowaniu budynku względem stron świata, dobór odpowiednich powierzchni przeszkleń, nawet całe przeszklone ściany od strony południowej; ekspozycja południowa umożliwia pozyskanie 25-35% niezbędnej w ciągu roku energii grzewczej, a to oznacza, że o tyle mniej pracy wykona system grzewczy
- wewnętrzne zyski ciepła
- unikanie mostków termicznych, którymi są balkony, wykusze, lukarny, które ciężko dobrze zaizolować i uszczelnić
- proste bryły, na planie prostokąta, kryte jedno lub dwuspadowym dachem
Dom pasywny – technologia budowy
Najczęściej stosuje się dwu lub trójwarstwowe ściany.
Wśród materiałów spełniających standardy domów pasywny znajdą się:
- keramzytobeton
- beton komórkowy
- silikaty
- drewno
- ceramika
- prefabrykaty
Domy pasywne a energooszczędne
Parametrem różnicującym te dwie technologie jest ilość zużywanej przez dom rocznie energii. Obecny standard energetyczny dopuszcza budowę domów, które nie przekraczają 70 kWh/m2/rok. Uzyskanie takich parametrów możliwe jest przy zastosowaniu urządzeń do przetwarzania energii odnawialnej i spełnieniu wyższych wymogów w zakresie izolacyjności. Jednak ten poziom zużycia energii nie pozwala na miano domu pasywnego.
Jak wspomniano, domy pasywne zużywają poniżej 15 kWh/m2/rok.
Dom pasywny to z pewnością idealne rozwiązanie na ciężkie czasy, choć nie da się ukryć, że ich budowa jest droższa niż tych tradycyjnych. To przesądza, że technologia ta nie jest jeszcze bardzo rozpowszechniona, choć jak mało która wpisuje się w ideę rozwiązań przyjaznych środowisku.
Warto mieć na uwadze, że decydując się na budowę domu pasywnego konieczna jest obszerna wiedza, doświadczenie i skrupulatne przestrzeganie zaleceń projektowych.