Rekuperacja czy wentylacja grawitacyjna?
Trudno wyobrazić sobie dom bez sprawnego systemu wentylacyjnego. Świeże powietrze gwarantuje dobre samopoczucie, pozbycie się zanieczyszczeń, nadmiaru dwutlenku węgla, zawilgocenia. Brak wymiany powietrza skutkuje zagrzybieniem i zapleśnieniem domu, alergiami mieszkańców, zmęczeniem, sennością.
Dobra wentylacja jest konieczna do utrzymania dobrej kondycji domu i jego użytkowników. Norma PN-83/B-03430 nakłada obowiązek wyposażenia każdego budynku mieszkalnego w instalację, która zapewni wymianę powietrza, usuwanie zanieczyszczonego i dostarczenie świeżego.
Najbardziej powszechną, najprostszą i tradycyjną metodą jest wentylacja grawitacyjna. Bardziej zaawansowanym rozwiązaniem, stosowanym w nowo budowanych obiektach jest system rekuperacji. Omówimy pokrótce każdy z nich, zwracając uwagę na zalety i wady każdej z tych instalacji.
Wentylacja grawitacyjna – zasada działania
Tradycyjna, naturalna wentylacja mechaniczna opiera się na ruchu powietrza wynikającym z różnicy temperatur. Składa się z pionowych kanałów z wlotami zakończonymi kratkami wentylacyjnymi. Zimne, cięższe powietrze wpadające przez otwory wentylacyjne i wszelkie szczeliny opada na dół i wypiera cieplejsze, lżejsze. W taki sposób powietrze cyrkuluje w pomieszczeniach.
Wentylacja grawitacyjna – zalety i wady
Na korzyść tego rozwiązania przemawia:
- prostota działania
- znikomy koszt eksploatacji
- brak konieczności zasilania energią
Minusem wentylacji grawitacyjnej jest zależność jej działania od warunków pogodowych. Przy niewielkiej różnicy temperatur na zewnątrz i w środku domu właściwie nie ma ruchu, a tym samym wymiany powietrza. W takiej sytuacji skuteczną wentylację zapewnić może wietrzenie pomieszczeń poprzez rozszczelnianie czy otwieranie okien, z którym z kolei wiąże się „zaproszenie” do domu insektów oraz ryzyko przeciągów.
Wentylacja grawitacyjna najlepiej działa zimą, przy znacznych różnicach temperatur, powoduje jednak duże straty ciepła, ponieważ zgodnie z zasadą działania wtłacza do pomieszczeń zimne powietrze, a odsysa ciepłe.
Rekuperacja – zasada działania
Wentylacja mechaniczna, czyli rekuperacja, powoduje przepływ powietrza usuwanego i nawiewanego przez wymiennik ciepła. Powietrze nawiewane ogrzewa się od usuwanego, nie mieszając się jednak z nim. Dwa strumienie powietrza przepływają blisko siebie w wymienniku rekuperatora.
Rekuperator filtruje powietrze nawiewane do środka domu.
Pomimo zachodzącej między strumieniami wymiany energii rekuperacja nie zastąpi ani ogrzewania domu, ani klimatyzacji. Zapewnia jedynie sprawną wentylację, bez strat ciepła czy wdmuchiwania schłodzonego powietrza, jak jest to w tradycyjnych rozwiązaniach grawitacyjnych.
Rekuperacja doskonale sprawdzi się wraz z pompą ciepła.
Rekuperacja - zalety i wady
Rekuperacja jest dużo bardziej wydajna, gwarantuje skuteczną wymianę powietrza w szczelnych pomieszczeniach. Zapewnia ciągły dopływ świeżego powietrza, zapobiega zawilgoceniu, a co za tym idzie zagrzybieniu pomieszczeń. Przy zastosowaniu wentylacji mechanicznej nie ma konieczności wietrzenia pomieszczeń poprzez otwieranie czy rozszczelnianie okien. Wręcz się tego nie zaleca, aby nie wpuszczać do pomieszczeń nieprzefiltrowanego powietrza.
Zastosowanie tej techniki wentylacji pozwala na zamontowanie dużych, nieotwieranych, korzystnych dla wyglądu budynku i doświetlenia pomieszczeń okien.
Rekuperacja gwarantuje odzysk ciepła, kontrolę nad wymianą powietrza, minimalizację strat ogrzewania.
Minusem rekuperacji jest je wysoki koszt.
Zasilana jest energią elektryczną – generuje więc również koszty eksploatacyjne.
Wentylacja hybrydowa
Rekuperację instaluje się w nowych domach, zastąpienie nią wentylacji grawitacyjnej praktycznie nie jest możliwe. Alternatywą wspomagającą skuteczność wentylacji tradycyjnej są tzw. nasady kominowe instalowane na wylotach kanałów wentylacji grawitacyjnych. Obracający się wirnik nasady wspomaga naturalny ciąg w kominie, uniezależniając skuteczność działania wentylacji od pogody. Wentylacja hybrydowa – bo tak nazywa się to rozwiązanie – wymaga niewielkiego zapotrzebowania na energię elektryczną, zapewnia ciche działanie.
***
Niewątpliwie rekuperacja to rozwiązanie nowoczesne, skuteczne. Jeśli za jej wadę uzna się wyższy koszt, to zdecydowana przewaga korzyści przemawia za stosowaniem tego typu wentylacji. Oprócz ograniczenia strat ciepła, co znajdzie odzwierciedlenie w niższych rachunkach za ogrzewanie i wyższym komforcie użytkowania domu, należy podkreślić takie zalety jak doskonała wydajność oraz lepsza jakość powietrza, jakim oddychamy w pomieszczeniach, a co za tym idzie lepsze samopoczucie i zdrowie.
Poznaj także nowoczesne technologie ogrzewania domu
Czy warto ogrzewać dom pompą ciepła?
Fotowoltaika w domu i w firmie
Sprawdź, czym można pokryć dach
Poznaj dom pasywny
Czym charakteryzują się budynki inteligentne